Ιστορία της Κραταιάς Κρήτης

ΟΙ ΝΟΜΟΙ,  ΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

Τα όργανα της περίφημης Κρητικής Πολιτείας, όπως τη χαρακτηρίζουν οι αρχαίοι συγγραφείς: Στράβων, Πλούταρχος, Λαέρτιος, Διόδωρος, Πλάτωνας κ.α.,  ήσαν τα εξής:

Α. Οι δεκα άρχοντες ή άλλως Κόσμοι, εξ ου και Κοσμήτορες (= έφοροι στη Σπάρτη), οι οποίοι διοικούσαν - αντιπροσώπευαν τις τοτε περιοχές της Κρητης. Ήταν κάτι μεταξύ δημάρχου και δεσπότη και η υπηρεσία τους διαρκούσε ένα έτος. Η επανεκλογή τους στο ίδιο αξίωμα απαγορεύονταν για χρονικό διάστημα τριών έως δέκα ετών. Ήσαν οι επιμέρους αρχηγοί του στρατού στον πόλεμο και ανώτατοι άρχοντες στην ειρήνη. Οι παραβάσεις ή παραλήψεις τους τιμωρούνταν με βαρύτατες ποινές..

Β. Η Γερουσία ή Βουλή, η οποία απαρτίζονταν από  τους κατά καιρούς διατελέσαντες Κόσμους και παράλληλα είχαν επιδείξει ικανότητα, άρα από άτομα μεγάλης ηλικίας εξ ου και η ονομασία τους Γέροντες και Γερουσία. Επίσης γερουσιαστές γινόταν και από πρόσωπα ανεγνωρισμένου κύρους (Στράβων 10)  Οι Γέροντες ή Βουλευτές ήσαν ισόβιοι και η δικαιοδοσία τους κανονίζονταν από το σύνταγμα.

Γ. Η Εκκλησία. Έτσι ονομάζονταν η συνάθροιση των πολιτών μιας πόλης κατά τακτά ή μη τακτά χρονικά διαστήματα, για να συζητήσουν τα τρέχοντα θέματα.

«Εκλέγουν (οι Κρήτες) δέκα άρχοντες. Για τα πολύ μεγάλα θέματα συμβουλεύονται τους Γέροντες. Δικαίωμα σε αυτόν το θεσμό έχουν οι πετυχημένοι στο αξίωμα του Κόσμου και άνθρωποι αναγνωρισμένης αξίας» (Στράβων, 10, C 484,  22).

Σύμφωνα επίσης με το Στράβωνα (βιβλίο 10, C 481 – 484) οι κυριότεροι θεσμοί της Κρητικής Πολιτείας στην κοινωνική ζωή ήταν οι εξής: 1) Η ελευθερία των πολιτών, γιατί οι Κρήτες θεωρούν ότι τα αγαθά ανήκουν στους πολίτες και όχι τους άρχοντες, όπως συμβαίνει στους σκλάβους. 2) Η ισότητα μεταξύ των πολιτών και ως εξ αυτού: Α) Κοινοκτημοσύνη, κάτι ως ο σημερινός κουμμουνισμός, γιατί στους Κρήτες προτιμότερο ήταν η λιτότητα παρά να υπάρχουν πλούσιοι και φτωχοί. Β) Γυναίκες και άνδρες ίσα δικαιώματα. Γ) Δημόσια παιδεία και εκπαίδευση για όλα τα παιδιά της Κρητης. Τα κρητικόπουλα μεγάλωναν και εκπαιδεύονταν όλα μαζί στις καλούμενες αγέλες. Δ) Δημόσια διατροφή για όλους τους ενήλικες κρήτες με κοινά συσσίτια στα καλούμενα ανδρεία: 

«Φαίνεται πως ο νομοθέτης (της Κρητικής Πολιτείας) θεώρησε ως μεγαλύτερο αγαθό για τις πόλεις  την ελευθερία. Βλέπετε, μόνο η ελευθερία κάνει τα αγαθά να ανήκουν σε όποιον τα έχει. Όταν υπάρχει σκλαβιά, τα αγαθά ανήκουν στους άρχοντες και όχι στους υπηκόους…. Όταν όλοι ζουν με σοφία και λιτότητα, δεν υπάρχει εναντίον των οποίων μήτε φθόνος μήτε επιθετικότητα μήτε μίσος. Γι αυτό ο νομοθέτης επιτάσσει οι νέοι να διαβιούν μέσα στις λεγόμενες αγέλες και τους ενήλικους στα λεγόμενα ανδρεία. Και να τρώνε έτσι ώστε φτωχοί και πλούσιοι να μην έχουν διαφορά, αφού σιτίζονται δωρεάν. Για να είναι ανδρείοι και όχι δειλοί, προστάζει να κρατούνε όπλα από παιδιά και να ασκούνται στις ταλαιπωρίες. Να ασκούν επίσης την τοξοβολία και τον ένοπλο χορό, που βρήκαν πρωτοι κι έδειξαν οι Κουρήτες και ο οποίος μετά ονομάστηκε πυρρίχιος. Επίσης στα τραγούδια τους χρησιμοποιούν  Κρητικούς ρυθμούς που είναι πολύ γρήγοροι και τους βρήκε ο Θάλης. Ε αυτόν αποδίδουν όχι μόνο  τους παιάνες, αλλά και τοπικά τραγούδια και πολλές ακόμη διατάξεις τους. Ορίστηκε επίσης να φορούνε στρατιωτικά ρούχα και υποδήματα. Τα όπλα εξάλλου θεωρούνται τα καλύτερα δώρα.,,,,,,,,,,,,,,,,,τα παιδιά τρέφονται με δημοσία δαπάνη. Σε συγκεκριμένες μέρες, η μια αγέλη  να κάνει πολέμιο με την άλλη, με τους ήχους αυλού και λύρας…. (Στράβων 10, C 480- 483)

Σημειώνεται ότι:

Α) Η δικαιοδοσία των οργάνων της Κρητικής πολιτείας δεν ήταν ανεξέλικτη. Κανονίζονταν από το καλούμενο το καλούμενο σύνταγμα. Ομοίως τα πάντα στην κρητική πολιτεία (συναλλαγές, εμπόριο κλπ) κανονίζονταν με νόμους. Μάλιστα, επειδή οι νόμοι αυτοί αρχικά ήταν γραμμενοι πάνω σε χάλκινες πλάκες που τους κουβαλούσε στην πλάτη ο επιτηρητής, ο καλούμενος Τάλως, τελικά του βγήκε  ο μύθος ότι ήταν χάλκινος

Β) ‘Άλλο η Κρητική Πολιτεία, ήταν επί εποχής Μίνωα και των απογόνων τους και άλλο το Κοινό των Κρητών, ήταν κυρίως επι εποχής Ρωμαίων. Η βουλή, οι βουλευτές και το σύνταγμα, σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς: Πλάτωνα (Μινως, Νόμοι), Πλούταρχο (Μινως), Αριστοτέλη, Λαέρτιο, Αλικαρνασσέα κ.α. , ήταν επινόηση του Μίνωα.

Γ) Την περίφημη Κρητική Πολιτεία, το  Μινωικό Πολιτισμό, όπως θα δούμε πιο κάτω,  αντέγραψαν πρώτοι  οι Σπαρτιάτες με το Λυκούργο, μετά οι Αθηναίοι με το Σόλωνα και μετά οι Ρωμαίοι με το Νόμα και έτσι εκπολιτίστηκαν-ευημέρησαν και αυτοί. Το κοινό των Κρητων αντέγραψε η Κοινωνία των Εθνών.

Α. Γ. ΚΡΑΣΑΝΑΚΗ
Η αυθεντική Κρητική Ιστορία