Ομηρικά και..... άλλα μήλα

 

Το μήλο κάτω απ’ τη μηλιά θα πέσει.

Ποιο μήλο όμως;;;;

Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι τα μήλα έχουν μια ξεχωριστή θέση στην παγκόσμια παράδοση και φιλολογία. Το μήλο πάντως γενικά παραπέμπει σε κάτι στρογγυλό (πχ μήλο της παλάμης).

Περιέργως, τα μήλα συχνά κυκλοφορούν σε δύο ακραίες εκδόσεις, ή χρυσά ή δηλητηριασμένα, ενώ πρόσφατα έχουν προστεθεί και εταιρείες που τα χρησιμοποιούν σαν εμπορικό σήμα.
Ο γράφων δεν μπορεί να φανταστεί το λόγο που το μήλο, περισσότερο από κάθε άλλο φρούτο εμπλέκεται σε τόσες διάσημες iστορίες, ή ιστορίες διασημοτήτων, οπότε περιορίζεται απλά στο να τις καταγράψει.
Η καταγραφή ξεκίνησε σαν παιχνίδι από μια ερώτηση της κόρης μου σε μικρή ηλικία, και αρχικά μετρήθηκαν λιγότερες από 10 περιπτώσεις.

1.To μήλο της Εύας.
Με διαφορά το παλαιότερο και διασημότερο μήλο, είναι αυτό που μας φόρτωσε την ιστορία του προπατορικού αμαρτήματος, και μεταξύ άλλων ήταν η αιτία της εφεύρεσης των ρούχων, αλλά και του μισογυνισμού.
Το ενδιαφέρον είναι ότι το αρχικό εβραϊκό κείμενο δεν μιλάει για «μήλο», αλλά για «φρούτο», στην Ευρώπη όμως επικράτησε το μήλο, είτε επειδή στα λατινικά η λέξη «μήλο» και «κακό» μοιάζουν (malus / malum), είτε επειδή το μήλο «έγραφε» καλύτερα στους ζωγραφικούς πίνακες.

2. Τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων.
Το Νο 11 κατόρθωμα του Ηρακλή, που αν θυμάστε από το σχολείο προστέθηκε στη «λίστα» αργότερα από τη νέμεσή του, τον Ευρυσθέα, ήταν να κλέψει και να του φέρει τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων.
Το οποίο κατόρθωμα ο ήρωας το έφερε σε αίσιο πέρας με γνήσιο ελληνικό πνεύμα, βάζοντας τον Άτλαντα να κάνει τη δουλειά και ξαναφορτώνοντας του τη Γη, που ο ταλαίπωρος Άτλαντας προσπάθησε ανεπιτυχώς να του «πασάρει».

3. Τα μήλα της Αταλάντης.
Ο μύθος της Αταλάντης τονίζει μάλλον την ερωτική πλευρά των μήλων, και φαίνεται με συμβολικό τρόπο στον μύθο της Αταλάντης.
Η Αταλάντη, παρθένα - κυνηγός, αρνούνταν κατηγορηματικά να παντρευτεί και έθεσε σαν όρο - δικαιολογία προς τον πατέρα της ότι θα παντρεύονταν εκείνον που θα την ξεπέρναγε στο τρέξιμο.
Σαν γυναίκα όμως, τελικά μπήκε στον πειρασμό να μαζέψει τα χρυσά μήλα της Αφροδίτης (ενδεχομένως τα ίδια των Εσπερίδων) που της τα πέταξε με δόλο ο μέλλων σύζυγός της Ιππομένης, προκειμένου να την προσπεράσει.

4. To μήλο της Έριδας.
Αυτή η ιστορία είναι λίγο πιο πολύπλοκη και ξεκινάει με την «αφηρημάδα» του οικοδεσπότη-Δία να καλέσει (για προφανείς λόγους) την Έριδα στο γαμήλιο πάρτι του Πηλέα, αλλά όπως συμβαίνει μερικές φορές, η ενέργεια που κάνεις για να αποφύγεις κάτι, είναι αυτή ακριβώς που το προκαλεί (κάτι σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία). Και οι σοφοί μας πρόγονοι, δεν εξαιρούσαν από την πανίσχυρη «μοίρα» ούτε τους ίδιους τους θεούς.
Η συνέχεια είναι γνωστή, και είχε σαν αποτέλεσμα η Έρις να στείλει σαν γαμήλιο δώρο ένα χρυσό μήλο, που άναψε φωτιές στις τρείς πιο σημαντικές θεές του Ολύμπου, αλλά ο Δίας ήταν αρκετά έμπειρος με τις γυναικοδουλιές ώστε να μην ανακατευτεί ο ίδιος, και να πασάρει το πρόβλημα στον Πάρι. Ο οποίος πρέπει να κατάλαβε ότι όποια και να ήταν η επιλογή του θα αντιμετώπιζε τη μήνι των άλλων δύο θεαινών, οπότε μάλλον προτίμησε με την επιλογή του να περάσει καλά, για όσο του έμενε να ζήσει ακόμα. Η συνέχεια, κυριολεκτικά, στην οθόνη.

5. Η Αφροδίτη της Μήλου.
Αν και η Μήλος δεν πήρε το όνομά της από το μήλο, εξαιτίας του ομόηχου την περιλάβαμε στη λίστα.
Και φυσικά το πιο γνωστό «προϊόν» της Μήλου είναι η Αφροδίτη της Μήλου που βρέθηκε στο νησί το 1820, και ένα χρόνο αργότερα μετά από διάφορες διεργασίες (βλ. χρηματισμούς) κατέληξε στο Λούβρο, το οποίο φιλοτιμήθηκε απλά να στείλει αργότερα ένα αντίγραφο του αγάλματος στο μουσείο του νησιού.
Η Αφροδίτη της Μήλου θεωρείται ένα καταπληκτικό έργο της ελληνιστικής τέχνης, συνδυάζοντας αρμονικά τη γυναικεία ομορφιά και τη θηλυκότητα. Χρονολογείται γύρω στον 1ο αιώνα π.Χ. ενώ παραμένει άγνωστος ο δημιουργός της.

6. Το μήλο που δεν πήρε η Κασσιανή.
Το χρυσό (για την περίσταση) μήλο το προσέφερε ο αυτοκράτορας Θεόφιλος στην τελετή επιλογής νύφης, που είχε οργανώσει η μητέρα του γύρω στο 830.
Η πρόθεσή του ήταν να το προσφέρει στην Κασσία, μετέπειτα Κασσιανή, εντυπωσιασμένος από την ομορφιά της, αλλά η ετοιμόλογη απάντησή της σ’ ένα φιλοσοφικό «τεστ» που της έκανε επιτόπου τον τρόμαξε, και προτίμησε μια πιο συμβατική επιλογή.
Η Κασσιανή κατά τα έθιμα της εποχής μπήκε σε μοναστήρι, ενώ ένας από τους ύμνους που έγραψε (τροπάριο της Κασσιανής) ψέλνεται στην Ακολουθία της Μ. Τρίτης.

7. Το μήλο του Γουλιέλμου Τέλλου.
Η ιστορία του Γουλιέλμου Τέλλου, στον οποίο τέθηκε από ένα Αυστριακό άρχοντα το δίλημμα της ελευθερίας του έναντι της δοκιμασίας να κτυπήσει με τη βαλλίστρα του ένα μήλο επάνω στο κεφάλι του παιδιού του, είναι ένας πολύ γνωστός θρύλος στην Ελβετία, και όχι μόνο.
Στη συνέχεια της ιστορίας, ο Τέλλος τα καταφέρνει, σκοτώνει τον άρχοντα και ξεκινά μια επανάσταση.
Κατά πάσα πιθανότητα όμως πρόκειται για μύθο, καθώς τα ιστορικά στοιχεία απουσιάζουν, και παρόμοιες ιστορίες υπάρχουν και σε άλλους βορειοευρωπαίους λαούς.

8. Το μήλο του Νεύτωνα.
Μια ιστορία, που όπως λένε οι Ιταλοί: «se non e vero, e ben trovato» δηλαδή: (ακόμα και) αν δεν είναι αληθινή, είναι ωραίο εύρημα.
Το ενδιαφέρον μάλιστα είναι ότι η ιστορία ξεκίνησε από τον ίδιο τον Νεύτωνα, όταν συζητώντας με έναν φίλο του ανέφερε ότι το έναυσμα για να σκεφτεί τον νόμο της παγκόσμιας έλξης προήλθε από την πτώση ενός μήλου σ’ έναν κήπο, που τον έκανε να αναρωτηθεί γιατί τα μήλα πέφτουν πάντα κάθετα στο οριζόντιο επίπεδο.
Πάντως δεν ανέφερε τίποτα για χτύπημα στο κεφάλι, αυτό σίγουρα είναι μεταγενέστερο εύρημα.

9. Το «Μεγάλο Μήλο», η Νέα Υόρκη.
Η ονομασία «μεγάλο μήλο» για τη Νέα Υόρκη πρωτοεμφανίζεται το 1909 σ’ ένα βιβλίο του E.S. Martin, όπου γράφει, υπονοώντας τη Ν. Υόρκη ότι: «το Μεγάλο Μήλο επωφελείται από ένα δυσανάλογα μεγάλο μέρος των εθνικών δανείων (sap)».
Λίγο αργότερα η φράση αυτή χρησιμοποιήθηκε επανειλημμένα από τον δημοσιογράφο John Fitz Gerald για την περιγραφή των ιπποδρομιών της πόλης.
Για τον έναν ή τον άλλο λόγο πάντως, το «παρατσούκλι» άρεσε και καθιερώθηκε.

10. Το μήλο της Χιονάτης.
Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι ήταν παλιό γερμανικό παραμύθι, που έγινε δημοφιλές στη χώρα αυτή από τους παραμυθάδες αδελφούς Gimm, αλλά παγκόσμια γνωστό το έκανε η κινηματογραφική καρτουνίστικη εκδοχή του από τον Ντίσνεϊ, το 1937.
Τα δηλητηριασμένα μήλα πάντως, φαίνεται να ήταν ένας μάλλον δημοφιλής τρόπος δολοφονίας ή αυτοκτονίας (βλέπε και την ιστορία για τον Turing, παρακάτω).

11. Το μήλο του Alain Turing.
Ο Άλαν Τιούρινγκ έγινε πρόσφατα γνωστός στο ευρύ κοινό από τη μεταφορά στην μεγάλη οθόνη της ζωής του, με έμφαση στην περίοδο που εργάστηκε για το σπάσιμο των κωδικών της γερμανικής κρυπτογραφικής μηχανής Enigma.
Ο Τιούρινγκ, ιδιοφυΐα στα μαθηματικά και δρομέας αποστάσεων, ήταν ταυτόχρονα και ο άτυπος ιδρυτής της επιστήμης της «Τεχνητής Νοημοσύνης», μάλιστα το κριτήριο που φέρει το όνομά του χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα για τον προσδιορισμό της «ευφυίας» μιας μηχανής.
Στην ιδιωτική του ζωή πάντως ήταν άτυχος, κυρίως επειδή έζησε σε μια εποχή που η ομοφυλοφιλία του θεωρείτο έγκλημα.
Ο Τιούρινγκ βρέθηκε νεκρός στο κρεβάτι του δηλητηριασμένος με κυάνιο, με ένα μισοφαγωμένο μήλο δίπλα του. Παρότι το μήλο δεν ελέγχθηκε ποτέ για το αν ήταν δηλητηριασμένο ή όχι, η γνωστή αγάπη του Τιούρινγκ για την ταινία του Ντίσνεϊ «Χιονάτη» δημιούργησε αυτή την εκδοχή, αν και το πιθανότερο είναι ότι δηλητηριάστηκε κατά λάθος από ατμούς κυανίου από μια συσκευή επιμετάλλωσης με χρυσό, που χρησιμοποιούσε στο δωμάτιό του.

12. Το μισό «πράσινο μήλο» των Beatles.
Η Apple Records είναι μια δισκογραφική εταιρεία που ίδρυσαν οι Beatles το 1968 και περνώντας από διάφορες περιόδους όπου η εικόνα του μήλου στους δίσκους άλλαζε σχήμα, χρώμα κλπ και η εταιρεία ιδιοκτησιακό καθεστώς και συνεργασίες, υπάρχει ουσιαστικά μέχρι και σήμερα.
Η εταιρεία χρησιμοποίησε τη φωτογραφία του μισού μήλου σε διάφορες παραλλαγές ακόμα και χιουμοριστικά, και είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ στις αγγλικές εκδόσεις το μήλο είναι γενικά πράσινο, στην αμερικάνικη έκδοση του "Let it be" ήταν κόκκινο, για να υποδηλώσει την αλλαγή στην εταιρεία που το προωθούσε.

13. Ο Μίλων Φιρίκης.
Ή μυστικός πράκτωρ 008, το πνευματικό παιδί του αείμνηστου Ν. Τσιφόρου που κυκλοφόρησε σε συνέχειες στον «Ταχυδρόμο» το 1965 και 1966.
Μπορεί να μην έχει άμεση σχέση με «μήλο», αλλά το όλο όνομα παραπέμπει ηχητικά στο «μήλο φιρίκι». Ο Μίλων Φιρίκης μπορεί να μην έγινε διάσημος σαν τον «συνάδελφό» του Τζέιμς Μποντ, αλλά ήταν ένας ιδεολόγος Έλληνας κατάσκοπος, εξίσου κοσμοπολίτης, τυχερός και ικανός με τον Βρετανό ομόλογό του.
Η μόνη ατυχία του ήταν ότι δεν συνάντησε πρώτος την οικογένεια Broccoli, ή ότι οδηγούσε μια "ταπεινή" Jaguar.

14. Το μήλο της Apple.
Το «δαγκωμένο» μήλο της Apple είναι ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα εταιρικά σύμβολα παγκοσμίως.
Υπάρχει η άποψη ότι ο Steve Jobs επέλεξε αυτό το σύμβολο σαν αναφορά στον θάνατο του Τιούρινγκ (βλέπε παραπάνω), ή ότι ήθελε να δώσει ένα μήνυμα «απαγορευμένου» (άρα πολύτιμου) καρπού-προϊόντος.
Μάλλον όμως τίποτα από αυτά δεν ισχύει, και το όνομα είχε σαν αφετηρία μια πολύ πεζή ιδέα, που απ’ ότι είχε πει ο ίδιος ο Jobs σχετίζονταν με την δίαιτα που έκανε εκείνη την εποχή!
Πάντως πρέπει να ισχύει ότι η δαγκωνιά είναι λογοπαίγνιο μεταξύ των λέξεων bite / byte.

15. Η Μηλιά των Γρεβενών.
Πολλά χωριά της Ελλάδας έχουν το όνομα "μηλιά", και τίποτε το ιδιαίτερο μέχρι εδώ, καθώς οι μηλιές είναι ένα πολύ συνηθισμένο δέντρο της ελληνικής υπαίθρου.
Όμως, στο Δημοτικό Μουσείο της Μηλιάς των Γρεβενών, μεταξύ άλλων παλαιοντολογικών ευρημάτων βρίσκονται και οι μεγαλύτεροι χαυλιόδοντες του κόσμου, κατέχοντας το σχετικό ρεκόρ Γκίνες από το 2009!
Οι χαυλιόδοντες, μήκους κάτι περισσότερο από 5 μέτρα που ανήκαν σε μαστόδοντο, βρέθηκαν το 2007, ενώ μετά από δύο χρόνια τους αναγνωρίστηκε και το σχετικό ρεκόρ.
Η περιοχή της Μηλιάς είναι πλούσια σε παλαιοντολογικά ευρήματα, τα οποία ανακαλύπτονται από τη δεκαετία του '90.

16. Τα μήλα της Trinity Mathematical Society.
Στο Trinity College στο Καίμπριτζ, όπου σπούδασε και δίδαξε ο Νεύτων και όπου εδρεύει από τις αρχές του 20ου αιώνα η Μαθηματική Εταιρεία της Αγίας Τριάδας (Trinity Mathematical Society), σε τέλος των συνεδριάσεων της καθώς και στην έναρξη του ετήσιου αγώνα κρίκετ, ο επικεφαλής ρίχνει τελετουργικά και συμβολικά ένα μήλο, προς τιμήν του διάσημου "τέκνου" της.

17. To μήλο της Mercedes AMG.
H εταιρεία AMG είναι θυγατρική της Mercedes και ετοιμάζει τις «γρήγορες» εκδόσεις των απλών μοντέλων της μητρικής εταιρείας.
Mία μηλιά αποτελεί το θυρεό του χωριού Affalterbach κοντά στη Στουτγάρδη όπου είναι η έδρα της AGM, και προς τιμή του χωριού η νέα Mercedes AMG A 45, ισχύος 380 ίππων, έχει χαραγμένη μισή μηλιά (μαζί με μία βαλβίδα και ένα έκκεντρο) στο «πόμολο» του μοχλού του αυτόματου κιβωτίου ταχυτήτων της (Auto Bild, Απρ. 2016).

18. Τα μήλα της Idun.
H Idun ή Iduna είναι στη σκανδιναβική μυθολογία η θεά της άνοιξης και της αναζωογόνησης και γυναίκα του Bragi, θεού της ποίησης. Είναι επίσης ο φύλακας των μαγικών μήλων της αθανασίας (αλλά και της γνώσης), που οι θεοί πρέπει να τρώνε για να διατηρήσουν τη νεότητά τους.
Η Idum αναφέρεται και στη σειρά σκανδιναβικής ποίησης και πεζού λόγου Edda, του 13ου αιώνα.

19. Τα μήλα της Pomona.
H Pomona ήταν Ρωμαϊκή θεότητα, προστάτιδα των φρούτων (pomum στα Λατινικά) και των οπωρώνων, αλλά κατέληξε να συνδέεται ιδιαίτερα με τις μηλιές, όπως δείχνει και το όνομα για το μήλο στα Γαλλικά (pomme).
Το όνομα Pomona στους αγρότες είναι περισσότερο γνωστό από τις ομώνυμες αυστραλιανής κατασκευής ημιβυθιζόμενες αντλίες, που είναι ιδιαίτερα κατάλληλες για άρδευση από πηγάδια.

20. Ένα μήλο την ημέρα...
Η γνωστή λαϊκή ρήση «ένα μήλο την ημέρα, τον γιατρό τον κάνει πέρα» έχει αποδειχθεί και επιστημονικά ότι ισχύει. Τα μήλα, πέρα από τη νόστιμη γεύση τους είναι γνωστά για τις ευεργετικές τους ιδιότητες από την αρχαιότητα, καθώς περιέχουν βιταμίνη C, πολυφαινόλες (αντιοξειδωτικά) και πολύτιμες φυτικές ίνες που τις παίρνουμε εφόσον τα φάμε με τη φλούδα τους (εννοείται καλά πλυμένα).
Στην Ελλάδα φημισμένα είναι τα μήλα της Ζαγοράς Πηλίου, που ο μοναδικός συνδυασμός κλίματος, εδάφους και τρόπου καλλιέργειας τους δίνει το ιδιαίτερο άρωμα και γεύση τους.

21. Το παιδικό παιχνίδι «τα μήλα».
Πρόκειται για το γνωστό παιδικό παραδοσιακό παιχνίδι σύμφωνα με το οποίο δύο παίκτες στέκονται αντικρυστά δεκαπέντε - είκοσι μέτρα ο ένας από τον άλλον, ενώ στη μέση της απόστασης συγκεντρώνονται τα υπόλοιπα παιδιά. Οι δυο παίκτες που στέκονται αντικρυστά προσπαθούν με μία μπάλα να κτυπήσουν κάποιο από τα παιδιά που είναι στο κέντρο, οπότε αυτό «καίγεται» και βγαίνει από το παιχνίδι. Αντίθετα, αν το παιδί καταφέρει να πιάσει τη μπάλα χωρίς να πέσει κάτω κερδίζει «ένα μήλο», που θα του επιτρέψει αν κάποια στιγμή «καεί» να μη βγει αλλά να παραμείνει στο παιχνίδι.

22. To «μήλο» του Κώδικα Ντα Βίντσι.
Η λέξη «μήλο» (apple) στην ομώνυμη ταινία που είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα του Ντον Μπράουν «Κώδικας Ντα Βίντσι», είναι η κωδική λέξη που προς το τέλος της ιστορίας λύνει το κρυπτόλεξο και δίνει πρόσβαση στις οδηγίες που οδηγούν τον ήρωα (Τομ Χανκς) στα ίχνη του τάφου της Μαρίας Μαγδαληνής, στο παρεκκλήσι του Ρόσλιν στην Σκωτία.
Η λέξη «μήλο» στην περίπτωση αυτή σχετίζεται με τον Νεύτωνα και τον τάφο του στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ, και τη γνωστή ιστορία για την έμπνευση που είχε για τον νόμο της βαρύτητας.

23. «Μήλο μου κόκκινο».
(από τη Wikipedia) Το «Μήλο μου κόκκινο» είναι ελληνικό δημοτικό τραγούδι της Μακεδονίας με προέλευση από τη Σιάτιστα, που συναντιέται στους περισσότερους νομούς της Μακεδονίας και το τραγουδούν σε γάμους, ενώ χορεύεται σαν συρτό στα τρία.
Μοιάζει με τον καλαματιανό, αλλά έχει πιο εύθυμο ρυθμό όπως και τα περισσότερα τραγούδια της Μακεδονίας, ενώ στις περιοχές της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας συνοδεύεται από ορχήστρα με χάλκινα όργανα.
H πρώτη στροφή είναι η παρακάτω, με τη χαρακτηριστική τοπική προφορά:
«Μήλο μου κόκκινο ρόιδο βαμμένου,
μήλο μου κόκκινο ρόιδο βαμμένου,
γιατί μι μάρανες τουν πικραμένου,
γιατί μι μάρανες τουν πικραμένου».

24. Το «μήλο» του Αδάμ.
Το μήλο του Αδάμ είναι η προεξοχή που είναι ιδιαίτερα εμφανής στο εμπρός μέρος του λαιμού των ανδρών, που ονομάζεται επίσης «καρύδι» και οφείλεται στην μεγαλύτερη ανάπτυξη των χόνδρων της τραχείας στην περιοχή του θυρεοειδούς, εξαιτίας των ανδρικών ορμονών.
Το όνομα δόθηκε από τη μπουκιά του μήλου που στάθηκε στον λαιμό του Αδάμ όταν άκουσε τον Θεό να τον καλεί και κατάλαβε περί τίνος επρόκειτο, σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση. 

"Μήλο" υπάρχει και στην παλάμη, έτσι ονομάζεται συχνά η σαρκώδης περιοχή στη βάση του αντίχειρα.

25. O μηλίτης.
Ο μηλίτης είναι οινοπνευματώδες ποτό το οποίο παράγεται από την ζύμωση χυμού μήλων, με περιεκτικότητα σε οινόπνευμα που κυμαίνεται από 1% μέχρι 8%. Ο αγγλικός μηλίτης (Cider) που είναι πολύ δημοφιλής προέρχεται από τουλάχιστον 35% χυμό μήλων, ενώ ο γαλλικός παρασκευάζεται αποκλειστικά από μήλα. Για την παραγωγή του μπορεί να χρησιμοποιηθεί χυμός από οποιαδήποτε ποικιλία, αλλά υπάρχουν και ποικιλίες που καλλιεργούνται ειδικά για την παραγωγή μηλίτη.

26. Η μηλόπιτα.
Η μηλόπιτα είναι ένα πολύ αγαπημένο γλύκισμα στις Αγγλοσαξωνικές χώρες, που οφείλει την επιτυχία του στον εύκολο τρόπο παρασκευής του και στην αφθονία και απλότητα των πρώτων υλών. Οι συνταγές για μηλόπιτες στην Αγγλία ξεκινούν από το δεύτερο μισό του 14ου αιώνα, ενώ στην Ολλανδία εμφανίζονται έναν αιώνα αργότερα.
Η μηλόπιτα για τους Αμερικανούς αποτελεί ένα από αγαπημένα σύμβολα της χώρας τους και σε πολλές πατριωτικές αναφορές περιλαμβάνεται και η μηλόπιτα σαν τυπικό παράδειγμα του αμερικανικού τρόπου ζωής, όπως σε μια διαφήμιση του 1970 που πρόβαλλε το μπέηζμπωλ, τα χοτ ντογκς, τη μηλόπιτα και τις Σεβρολέτ!

27. To μήλο και το φίδι του Καλιόστρο.
Ο Καλιόστρο, αλχημιστής, τυχοδιώκτης, ψευδο-θεραπευτής και τέκτονας του 18ου αιώνα, είχε μία σφραγίδα που παρίστανε ένα φίδι που κρατούσε στο στόμα του ένα μήλο, ενώ ένα βέλος διαπερνούσε το φίδι. Σύμφωνα με τον ίδιο τον Καλιόστρο όταν τον ανέκρινε η Ιερά Εξέταση, το φίδι με το μήλο συμβόλιζε το προπατορικό αμάρτημα, ενώ το βέλος τη λύτρωση που προσφέρει ο χριστιανισμός. Ο Καλιόστρο καταδικάστηκε σε θάνατο (επειδή προσπάθησε να ιδρύσει τεκτονική στοά μέσα στη Ρώμη), αλλά τελικά η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια φυλάκιση.

28. Yabloko
To Yabloko είναι ένα πολιτικό κόμμα της Ρωσίας, και σημαίνει «μήλο» στα Ρωσικά. Το κόμμα ιδρύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 από τον Grigory Yavlinsky, που χρησιμοποίησε τα πρώτα γράμματα του επωνύμου του μαζί με αντίστοιχα των τριών άλλων συνιδρυτών, για να συνθέσει το όνομα του κόμματος με τρόπο που να προκύπτει ταυτόχρονα η λέξη «μήλο».
Το κόμμα θεωρείται φιλελεύθερο και δημοκρατικό με «δυτικό» προσανατολισμό, και έχει σαν έμβλημά του ένα στυλιζαρισμένο μήλο (έναν κόκκινο κύκλο με μία πράσινη σφήνα επάνω και αριστερά), ενώ το μότο του είναι «Για ελευθερία και δικαιοσύνη».

29. Apple bobbing.
To apple bobbing (ή apple ducking, ή snap apple, στη βόρεια Αγγλία), είναι ένα παιχνίδι που παίζεται παραδοσιακά τη νύχτα των Αγίων Πάντων των Καθολικών στις 31 Οκτωβρίου (Halloween), στις Αγγλοσαξωνικές χώρες.
Το παιχνίδι περιλαμβάνει ένα κάδο με νερό, μέσα στον οποίο ρίχνονται μερικά μήλα (τα οποία επιπλέουν) και τα οποία τα παιδιά θα πρέπει να τα βγάλουν μόνο δαγκώνοντάς τα, χωρίς να χρησιμοποιήσουν τα χέρια τους.

30. Bad Apple.
Πρόκειται για ένα χαριτωμένο ιαπωνικό τραγουδάκι (από παιδική φωνή) και μουσική επένδυση, με ένα αρκετά ενδιαφέρον ασπρόμαυρο video clip κινουμένων σχεδίων, που δημιουργήθηκε από την ZUN το 1998 για επένδυση στο παιχνίδι για PC, Lotus Land Story, stage3.
To παιχνίδι είναι μέρος της σειράς παιχνιδιών για PC, Touhou Project και υποτίθεται ότι εκτυλίσσεται σε μια φανταστική και στοιχειωμένη περιοχή της Ιαπωνίας, με το όνομα Gensokyo. 

31. Το μήλο κάτω από τη μηλιά.
Έκφραση που αναφέρεται στη δύναμη της κληρονομικότητας.

32. Η μηλιά του ΜΙΤ.
Στον προεδρικό κήπο του γνωστού πανεπιστημίου ΜΙΤ στις ΗΠΑ, υπάρχει ένα δέντρο που έχει αναπτυχθεί από μόσχευμα παρμένο από τη διάσημη μηλιά κοντά στο πατρικό σπίτι του Νεύτωνα, κάτω από την οποία λέγεται ότι κάθονταν ο μεγάλος επιστήμονας, όταν η πτώση ενός μήλου έγινε η αφορμή για να εμπνευστεί τον νόμο της βαρύτητας.

33. Τα ομηρικά μήλα.
Στα ομηρικά κείμενα, μήλα είναι τα πρόβατα. Το όνομα πρέπει να προήλθε από τον Μήλο, που έδωσε το όνομά του και στο ομώνυμο νησί και δίδαξε στους κατοίκους το κούρεμα των προβάτων. Γι’ αυτό και η προβιά λέγεται και μηλωτή.

34. Το νησί των μήλων.
Το νησί των μήλων (Insula pomorum) είναι το Avalon που σχετίζεται με τον θρύλο του βασιλιά Αρθούρου. Σύμφωνα με τον θρύλο, στο Avalon (aball σημαίνει μήλο στα αρχαία ουαλικά), κατασκευάστηκε το διάσημο σπαθί του Αρθούρου Excalibur και σ’ αυτό το νησί μεταφέρθηκε πληγωμένος και ο ίδιος. Το νησί που κατά τον θρύλο παρήγαγε χωρίς φροντίδα όλα τα αγαθά, εντοπίζεται από κάποιους στον λόφο Glastonbury Tor, που στην κορυφή του δεσπόζει ο πύργος της κατεστραμμένης εκκλησίας του Αγ. Μιχαήλ του 14ου αιώνα. Κατά μία εκτίμηση, η περιοχή γύρω από τον λόφο ήταν λίμνη την εποχή του Αρθούρου (6ος μΧ αιώνας).

35. Το βιβλίο του μήλου.
Το kitab al tuffaha (βιβλίο του μήλου), είναι αραβικό βιβλίο του 10ου μΧ αιώνα, όπου παρουσιάζονται φιλοσοφικές απόψεις δήθεν του Αριστοτέλη, έχοντας σαν πρότυπο τον Φαίδρο του Πλάτωνα.

36. Το μήλο βγήκε από τον Παράδεισο.
Οι γνωστές ιστορίες της Βίβλου, δοσμένες με χιούμορ από την Έλενα Ακρίτα. Εκδόσεις Διόπτρα, 2013.

37. Τα μήλα στη ζωγραφική.
Το μήλο ή τα μήλα αποτέλεσαν κεντρικό στοιχείο έργων "νεκρής φύση" πολλών διάσημων ζωγράφων, όπως του Paul Cezanne και του Vincent van Gogh, αλλά και συστατικό θεμάτων, όπως ο "Νεαρός με Μήλο" του Ραφαήλ (Raffaello Sanzio da Urbino, 16ος αι.), του Βέλγου Rene' Magritte ("The son of Man", σουρεαλιστικό έργο του 1964), αλλά και του σύγχρονου Δημήτρη Γέρου.

38. Το "πόμολο".
Η λέξη "πόμολο" προέρχεται από το λατινικό pomellum, υποκοριστικό του pomum που σημαίνει μήλο. Το πόμολο κανονικά αναφέρεται μόνο σε σφαιρικό χερούλι μιας πόρτας, συρταριού κλπ, και όχι σε αυτά τύπου λαβής. Επίσης pommel ονομάζεται η σφαιρική προεξοχή στο εμπρός μέρος μιας σέλας, και η στρογγυλεμένη απόληξη της λαβής ενός ξίφους.

39. Η Pomme.
Pomme (μήλο) είναι το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο της Γαλλίδας τραγουδίστριας Claire Pommet, που γεννήθηκε στη Λυών το 1996.

40. "Σεράντα μήλα κόκκινα..." 

"Σεράντα μήλα κόκκινα σ' έναν μαντήλ' δεμένα,
σεράντα σεβντάς κι αν εφτάς 'κ' ευρήκ'ς αμόν εμένα..."
Παραδοσιακό Ποντιακό τραγούδι.

41. Το τραγούδι της Μηλίτσας.
"Μηλίτσα που ΄σαι στον γκρεμό, στα μήλα φορτωμένη
τα μήλα σου λιμπίζομαι και τον γκρεμό φοβούμαι…"
Είναι ίσως το πιο διαδεδομένο παραδοσιακό τραγούδι σ’ ολόκληρη την Ελλάδα και ένα από τα παλαιότερα. Παραλλαγές του υπάρχουν σ’ όλη τη χώρα, ακόμη και σε χωριά εκτός των σημερινών συνόρων.

42. Η «Κόκκινη Μηλιά».
Απροσδιόριστη τοποθεσία στην Μικρά Ασία, όπου μέχρι την οποία σύμφωνα με τον θρύλο θα εκδιωχθούν οι Τούρκοι μετά από μία σημαντική ελληνική εκστρατεία. Συνήθως σχετίζεται με την «Μεγάλη Ιδέα» της ανάκτησης των ελληνικών εδαφών της Μικράς Ασίας ή σημαντικού μέρους τους, ιδέα που κυριαρχούσε στην Ελλάδα κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους και μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή. Είναι ενδιαφέρον πάντως ότι την έκφραση «Κόκκινο Μήλο» φαίνεται ότι χρησιμοποιούσαν οι Τούρκοι για την Κωνσταντινούπολη πριν την κατάληψή της, όπως και για άλλες μεγάλες πόλεις.

43. To μήλο της Πηδάσης.
Όταν ο Αχιλλέας πολιορκούσε την πόλη Μονηνία, πριν ξεκινήσει η τελευταία φάση της πολιορκίας της Τροίας (και τα γεγονότα της Ιλιάδας), η Πηδάση, μια κοπέλα της πόλης τον είδε από τα τείχη και τον ερωτεύθηκε. Μια μέρα του πέταξε ένα μήλο που επάνω έγραφε ότι η πόλη δεν είχε νερό και γρήγορα θα παραδοθεί. Πράγματι λίγες ημέρες μετά η πόλη κυριεύθηκε από τον Αχιλλέα που μετονομάσθηκε σε Πήδασο, δεν είναι γνωστό όμως τι απέγινε η ίδια η Πηδάση.

 
44. Τα μήλα στα όνειρα.
Αν και δεν είναι επιστημονικά αποδεκτό ότι υπάρχουν προφητικά όνειρα, υπάρχουν μαρτυρίες και ενδείξεις ότι κάποια όνειρα πράγματι δίνουν μια "γεύση" από το άμεσο μέλλον. Με αυτή την έννοια, τα μήλα στο όνειρο εφόσον είναι κόκκινα και σε καλή κατάσταση, είναι ένδειξη θετικών εξελίξεων.

45. Το μηλόξιδο.
Το μηλόξιδο, όπως μαρτυρεί και το όνομα, είναι ξίδι φτιαγμένο από μήλα. Ξίδι μπορεί να κατασκευαστεί από όλα τα ζαχαρώδη φρούτα, αλλά το μήλο φαίνεται να είναι το ιδανικό φρούτο για τη δουλειά αυτή. Δεν είναι περίεργο συνεπώς, ότι στο μηλόξιδο αποδίδονται (προφανώς με κάποια δόση υπερβολής) πολλές θετικές ιδιότητες, όπως γενικά για την υγεία, το αδυνάτισμα, την πέψη, την αντισηψία, την καθαριότητα, την πιτυρίδα, την εξουδετέρωση οσμών, μέχρι και την καταπολέμηση του καρκίνου!

46. Το μήλο στα γαμήλια έθιμα.
Στον παραδοσιακό γάμο στη Θράκη, η νύφη έβγαινε στο κατώφλι του σπιτιού της ενώ έπαιζαν τα όργανα, κρατώντας στο δεξί της χέρι ένα μήλο στο οποίο ήταν μπηγμένα διάφορα κέρματα και με στο αριστερό της χέρι έναν καθρέφτη. Περνούσε το μήλο τρεις φορές γύρω από τον καθρέφτη, προσποιούμενη ότι θα το πετάξει. Την τρίτη φορά το πετούσε στο συγκεντρωμένο πλήθος και αν το μήλο το έπιανε άνδρας, τότε σύμφωνα με το έθιμο, το πρώτο παιδί του ζευγαριού θα ήταν αγόρι, διαφορετικά θα ήταν κορίτσι.

47. Apples and Oranges.
Έκφραση που συνηθίζεται κυρίως στα αγγλικά (μήλα και πορτοκάλια) για να δείξει ότι δεν πρέπει να συγκρίνονται ανόμοια πράγματα. Επίσης τίτλος από δισκάκι (single) των Pink Floyd του 1967.

48. Ένα μήλο – ξενοδοχείο. 

Το Design and Arts Arcadia of Myungseung (DAAM) στη Βόρεια Κορέα, είναι ένας συνδυασμός ξενοδοχείου με μουσείο που ιδρύθηκε το 2004. Το κτήριο έχει σε στυλιζαρισμένη μορφή το σχήμα ενός μήλου με κομμένο το επάνω και κάτω μέρος του, μια «φέτα» που λείπει και μια «φλούδα» (μέρος επίσης των κτιριακών εγκαταστάσεων) που ξετυλίγεται και περιβάλει τους υπαίθριους χώρους.

49. Malus-domestica-phobia. 

Η παραπάνω λέξη αντιπροσωπεύει τη φοβία να φάει κάποιος μήλο. Ίσως εξαιτίας του φόβου να πνιγεί (το μήλο έχει βγάλει κακό όνομα από την ιστορία της Χιονάτης), ίσως από το πάθημα των πρωτόπλαστων (που πρόκειται μάλλον για παρεξήγηση, καθώς στα λατινικά mālus είναι το μήλο ενώ mălum το κακό/διαβολικό).

50. Μήλα και ιδέες.
"Αν έχεις ένα μήλο και έχω ένα μήλο και τα ανταλλάξουμε, θα εξακολουθούμε να έχουμε από ένα μήλο. Αν έχεις μία ιδέα και έχω μία ιδέα και τις ανταλλάξουμε, θα έχουμε ο καθένας από δύο ιδέες". Αποδίδεται στον Bernard Shaw.

51. Πόσα μήλα σ' ένα σπόρο;
"Ο καθένας μπορεί να μετρήσει τους σπόρους μέσα σ' ένα μήλο, αλλά μόνον ο Θεός μπορεί να μετρήσει τα μήλα μέσα σ' ένα σπόρο". Αγγλική φράση που υπονοεί ότι το μέλλον είναι γνωστό μόνο στον Θεό.

52. Quiz με μήλο!
Τι είναι χειρότερο από το να βρεις ένα σκουλήκι μέσα στο μήλο που μόλις έχεις δαγκώσει:
Απ. Να βρεις το μισό!

53. Το μήλο στο γουρουνόπουλο.
Μια συνηθισμένη εικόνα από ταινίες που δείχνουν μεσαιωνικά γεύματα, είναι το ψητό (ολόκληρο) γουρουνόπουλο να σερβίρεται με ένα μήλο στο ανοικτό του στόμα. Είναι μια συνήθεια που έχει φθάσει μέχρι τις ημέρες μας με άγνωστη σημειολογία, αλλά υπάρχουν εκδοχές που κυμαίνονται από το ότι υποδηλώνει τον κύκλο της ζωής (του γουρουνόπουλου), το είδος της τροφής του, ή ότι απλά είναι ένα διακοσμητικό στοιχείο του σερβιρίσματος.

54. O άνθρωπος που αγαπούσε τις μηλιές.
Ο John Chapman (1774 –1845), δεν έμεινε γνωστός με το «παρατσούκλι» Johnny Appleseed (Μηλόσπορος) χωρίς λόγο. Γεννημένος στη Μασαχουσέτη, ασχολήθηκε από νωρίς με τα φυτώρια και τις φυτείες καρποφόρων δένδρων, κυρίως μηλιών, με αποτέλεσμα να θεωρείται ότι έχει φυτέψει μηλιές σε συνολική έκταση 250 εκατομμυρίων στρεμμάτων, που εκτείνονταν σε 6 κεντροανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ. Αυτός ήταν αρκετός λόγος να γίνει ένας από τους αμερικανικούς θρύλους, παρότι οι προθέσεις του δεν ήταν πάντα χωρίς οικονομικό αντίκρισμα. Συνήθιζε να προηγείται των καραβανιών που πήγαιναν δυτικά, και εκμεταλλευόμενος έναν νόμο που κατοχύρωνε γη σε όποιον διέθετε 50 μηλιές ή αχλαδιές, φύτευε μηλιές και κατόπιν πουλούσε τη γη στους εποίκους. Οι μηλιές μάλιστα που φύτευε ήταν κατάλληλες κυρίως για παραγωγή μηλίτη.

55. Η απόχρωση "σάπιο μήλο". 
Πρόκειται για μια απόχρωση μεταξύ φούξια, ροζ και μωβ, που χρησιμοποιείται συχνά στα νύχια και τα υφάσματα επίπλωσης και θεωρείται "γήινο" χρώμα. Για τους τεχνικούς, βρίσκεται ανάμεσα στο RAL 3005 και RAL 4002 (κατά την εκτίμηση του γράφοντα).

56. Το "μήλο" που δεν υπάρχει. 
Πρόκειται για το "γεώμηλο" (πατάτα) που εξαιτίας του σχήματός της κράτησε το "μήλο" σαν το δεύτερο συνθετικό του ονόματός της. Ενδιαφέρον έχει ότι και στα ποντιακά η πατάτα λέγεται "χωμόμηλον".

ΠΗΓΗ Γιώργος Μεταξάς

Φύτεψε μηλιά για να τρως μήλα.