Ο ΜΥΘΟΣ ΔΙΑ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΗΣ
- ΓΕΝΝΗΣΗ ΜΙΝΩΑ
1. Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΜΥΘΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ – ΜΙΝΩΑ
Α. Η απαγωγή της Ευρώπης από το Δία – γέννηση Μίνωα
Σύμφωνα με το μύθο των Ελλήνων, γιατί υπάρχει και ο μύθος των Περσών (βλέπε πιο κάτω), η Ευρώπη ήταν αδελφή του Κάδμου, ιδρυτή της Θήβας και κόρη του Αγήνορα και της Τηλεφάσας, ηγεμόνων ενός ελληνικού νησιού με το όνομα Φοινίκη δυτικά της Ελλάδας και πιο πέρα από τη Σικελία, στη θάλασσα της Τύρου.
Δίδραχμο Γόρτυνας, 200 π.Χ., με κεφαλή Δία και το Δία μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία απάγει την Ευρώπη στην Κρήτη.
|
Όταν μεγάλωσε, μια μέρα πήγε στα λιβάδια της παραλία, για να παίξει με τις φίλες της και να μαζέψει λουλούδια. Εκεί συνάντησε το θεό Δία. Εκείνον αμέσως τον χτύπησε ο Έρωτας και για να την πλησιάσει μεταμορφώθηκε σε ήρεμο, εύσωμο και δυνατό ταύρο και πήγε δίπλα της κάνοντας δήθεν ότι βόσκει, σκεφτόμενος με τι τρόπο θα την κατακτούσε. Εκείνη τότε πλησίασε τον ταύρο - Δία και άρχισε να τον χαϊδεύει γοητευμένη από την ωραία κορμοστασιά του και τη μυϊκή του δύναμη. Σε λίγο δε δίστασε και να τον ιππεύσει. Τότε αυτός άρχισε να τρέχει με αστραπιαία ταχύτητα. Η Ευρώπη έκλαιγε, μα δεν μπορούσε να πηδήσει, γιατί φοβόταν μη σκοτωθεί. Ο μεταμορφωμένος σε ταύρο θεός διέσχισε τη θάλασσα συνοδευόμενος από Τρίτωνες και Νηρηίδες και έφτασε στην Κρήτη. Όταν επιβιβάστηκε στο νησί, ο ταύρος δεν φαινόταν πια, αλλά ο Δίας πήρε από το χέρι την Ευρώπη και την οδήγησε στο Δικταίον άντρο, κατακόκκινη και με το βλέμμα χαμηλωμένο γιατί είχε πια καταλάβει που πήγαινε. Καρπός των ερωτικών ενώσεων του Δία και της Ευρώπης στην Κρήτη ήταν ο Μίνωας και ο Ραδάμανυς.
Στατήρας Γόρτυνας, 320-270 π.Χ., με την Ευρώπη στο πλάτανο και το μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία
|
Αργότερα, όταν ο Δίας εγκατέλειψε την Ευρώπη και πήγε και στον Όλυμπο, η Ευρώπη πήρε για δεύτερο σύζυγό της το βασιλιά της Κρήτης Αστέρωνα, που υιοθέτησε και τα παιδιά που είχε αποκτήσει αυτή από το Δία. Μετά το θάνατο του βασιλιά Αστέριου, το θρόνο της Κρήτης πήρε ο μεγαλύτερος από τους θετούς γιους του, ο Μίνωας, ο οποίος έγινε ο πρώτος Έλληνας θαλασσοκράτορας και νομοθέτης.
Σύμφωνα με το Λουκιανό, η πρώτη ερωτική ένωση του Δία και της Ευρώπης έγινε στο Δικταίο άντρο (= το σπήλαιο όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Δίας. («επεί δε επέβη τη νήσω (Κρήτη) ο μεν ταύρος ουκέτι εφαίνετο, επιλαβόμενος δε της χειρός o Ζεύς απήγε την Ευρώπην εις το Δικατίον άντρον ερυθριώσαν και κάτω ορώσαν….( Λουκιανός Σαμωσατέας, Ενάλιοι Διάλογοι, 15, 4))
Αντίθετα σύμφωνα με την παράδοση των Γορτυνίων, η ερωτική ένωση του Δία και της Ευρώπης έγινε στην περιοχή της Γόρτυνας, στη σκιά ενός πλατάνου που από τότε παρέμεινε αειθαλής, κάτι που αποτυπώνεται σε πάρα πολλά νομίσματά της πόλης αυτής.
Παιδιά του Δία και της Ευρώπης, σύμφωνα με τον Όμηρο, ήταν μόνο ο Μίνωας και ο Ραδάμανθυς (παρέβαλε και ότι μόνο αυτοί οι δυο φέρονται και ως κριτές στον Άδη των Ελλήνων): «μηδέ του κοσμολόητου Φοίνικα την κόρη ως αγαπούσα, που το Ραδάμανθη μου γέννησε και τον ισόθεο Μίνω» (Ιλιάδα Ξ 310 – 322)
Αντίθετα, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, παιδιά όχι του Δία, αλλά ενός Έλληνα κρητικού, που δεν αναφέρει το όνομά του, και της Ευρώπης ήταν ο Μίνωας και ο Σαρπηδόνας.
Σύμφωνα, όμως, με τον Όμηρο, ο Σαρπηδόνας ήταν γιος του Δία και της Λαοδάμειας, κόρης του Βαλλεροφόντη, του ήρωα και ηγεμόνα της Λυκίας.
«Τρία παιδιά απ' αυτήν ανάστησε μετά ο Βελλεροφόντης, τον Ίσαντρο και τον Ιππόλοχο, στερνά τη Λαοδάμεια. Μαζί της πλάγιασε ο βαθύγνωμος ο Δίας, κι η Λαοδάμεια το χαλκαρματωμένο γέννησε ισόθεο Σαρπηδόνα» (Ιλιάδα Ζ 199 – 200)
(Περισσότερα βλέπε πιο κάτω «Μύθος Περσών για την Ευρώπη»)
ΤΙ ΛΕΝΕ ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ ΚΑΙ ΑΙΣΧΥΛΟΣ: Η ΦΟΙΝΙΚΗ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ
Σύμφωνα με τον Ευριπίδη και τον Αισχύλο, η Ευρώπη ήταν αδελφή του Κάδμου (του ιδρυτή της Θήβας) και κόρη του Αγήνορα ηγεμόνα ενός ελληνικού νησιού με το όνομα Φοινίκη («Φοινίσσας από νάσου», ενάλια χθόνα) που βρισκόταν πιο πέρα από τη Σικελία, στο Τυρρηνικό πέλαγος (στη Μεγάλη Ελλάδα).
Ο Δίας μεταμορφωμένος σε ταύρο απαγάγει την Ευρώπη και τη φέρνει στο Δικταίον Άντρο, Selinus TempleC, 550 – 540 π.Χ. Η Σελινούντα βρίσκεται στη Σικελία, δίπλά από την οποία βρίσκεται η νήσος Φοινίκη
|
Για τους ίδιους ο Αγήνορας και ο γιος του ο Κάδμος, καθώς και οι απόγονοί τους: Λάϊος, Πολυνείκης, Οιδίποδας κ.τ.λ., αλλά και οι υποτελείς τους (οι Θηβαίοι ή Καδμείοι) ήσαν Δαναοί (οι πρώτες φυλές που μετονομάστηκαν σε Έλληνες ήσαν οι Αργείοι, οι Δαναοί και οι Αχαιοί), μίλαγαν ελληνικά, άρα ήσαν Έλληνες, πρβλ:
<
Κάδμος ηνίκ’ ήλθε γην
τήνδ’ εκλιπών Φοίνισαν εναλία χθόνα…..>>
(Ευριπίδης, Φοίνισσαι 1- 10)
Τύριον οιδμα λιπουσ' εβαν ακροθίνια Λοξία
Φοινίσσας από νάσου Φοίβω δούλα μελάθρων,
ιν' υπό δειράσι νιφοβόλοις Παρνασσου κατενάσθη,
Ιόνιον κατά πόντον ελάτα πλεύσασα
περιρρύτω υπέρ ακαρπίστων πεδίων Σικελίας
Ζεφύρου πνοαις ιππεύσαντος, εν ουρανω κάλλιστον κελάδημα.
πόλεος εκπροκριθεισ' εμας καλλιστεύματα Λοξία
Καδμείων εμολον γαν κλεινων Αγηνοριδαν ομογενεις επί Λάϊου
πεφθεισ' ενθάδε πύργους....
(Ευριπίδης, Φοίνισσαι 210-220)
«Θήβας πυρώσας τάσδε Πολυνείκης Θεοις
ασπίδας εθηκε; μηδέποτ', ω τέκνον, κλέος
τοιόνδε σοι γένοιθ' υφ' Ελλήνων λαβειν»..
(Ευριπίδης, Φοίνισσαι 580)
«ξέναι γυναίκες, είπατ΄, εκ ποίας πάτρας
Ελληνικοισι δώμασιν πελάζετε;»
(Ευριπίδης, Φοίνισσαι 278 279)
«Κάδμος εμολε τάνδε γαν Τύριος,
ω τετρασκελής μόσχος αδάματον πέσημα...
(Ευριπίδης, Φοίνισσαι 640-670)
« Ω γης Ελλάδος στρατηλάτες
Δαναω άριστης, οιπερ ηλθατ΄ ενθάδε,
Κάδμου τε λαός, μήτε Πολυνείκους χάριν..
(Ευριπίδης, Φοίνισσαι 1220 -12230)
« σφυρών σιδηρά κέντρα διαπείρας μέσον΄
όθεν νυν Ελλάς ωνόμαζεν Οιδίπους
(Ευριπίδης, Φοίνισσαι 26-29)
«Ω Ζευ τε και Γη και Πολιουχοι θεοί,
Αρα τ' Εριν`υς πατρός η μεγασθενής,
μή μοι πόλιν γε πρυμνόθεν πανώλεθρον
εκθαμνίσητε δηάλωτον, Ελλάδος
φθόγγον χέουσαν, και δόμους εφεστίους,
ελευθέραν δε γην τε και Κάδμου πόλιν
ζεύλησι δουλίησι μήποτε σχεθείν»...
(Αισχύλος, Επτά επί Θήβας 69-80)
|
ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΔΙΟΔΩΡΟΣ ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ
Ο Διόδωρος Σικελιώτης, σχετικά με το μύθο Δία και Ευρώπης, λέει τα εξής (σε μετάφραση εκδόσεων «Κάκτος»):
«Ο Τέκταμος του Δώρου, του γιου του Έλληνα που ήταν γιος του Δευκαλίωνα, κατέπλευσε στην Κρήτη μαζί με Αιολείς (= η Θεσσαλία) και Πελασγούς κι έγινε βασιλιάς του νησιού, παντρεύτηκε την κόρη του Κρηθέα κι απόκτησε τον Αστέριο. Όταν, λοιπόν, ήταν αυτός βασιλιάς στην Κρήτη, ο Δίας, όπως λένε, άρπαξε την Ευρώπη από τη Φοινίκη, την έφερε στην Κρήτη, πάνω στη ράχη ενός ταύρου και σμίγοντας μαζί της απόκτησε τρεις γιους, τον Μίνωα, τον Ροδάμανθυ και τον Σαρπηδόνα. Μετά από αυτό, παντρεύτηκε την Ευρώπη ο Αστέριος, ο βασιλιάς της Κρήτης’ καθώς αυτός δεν είχε παιδιά, υιοθέτησε τους γιους του Δία και τους έκανε διαδόχους της βασιλείας του. Από αυτούς ο Ροδάμανθυς έδωσε στους Κρήτες νόμους, ο Μίνωας διαδέχτηκε στο θρόνο τον Αστέριο, παντρεύτηκε την Ιτώνη, την κόρη του Λυκτία και γέννησε τον Λύκαστο, ο οποίος τον διαδέχτηκε στον Θρόνο. Ο Λύκαστος παντρεύτηκε την Ίδη, την κόρη του Κορυβάντα και γέννησε το Μίνωα τον δεύτερο, τον οποίο μερικοί αναφέρουν ως γιο του Δία. Αυτός, πρώτος από τους Έλληνες, συνέστησε αξιόλογη ναυτική δύναμη και έγινε θαλασσοκράτορας. Παντρεύτηκε την Πασιφάη, την κόρη του Ήλιου, και γέννησε τον Δευκαλίωνα, τον Κατρέα, τον Ανδρόγεω και την Αριάδνη, αλλά απέκτησε και πολλά νόθα παιδιά»…. (Διόδωρος Σικελιώτης, βίβλος 4, 60 )
ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ
Ο Λουκιανός στο έργο του «Ενάλιοι διάλογοι» σχετικά με το μύθο Δία και Ευρώπης, λέει (σε μετάφραση εκδόσεων «Κάκτος») τα εξής:
ΖΕΦΥΡΟΣ: Ποτέ δεν είδα τόσο μεγαλόπρεπη πομπή στη θάλασσα, αφ’ ότου υπάρχω και πνέω. Εσύ δεν την είδες Νότε;
ΝΟΤΟΣ: Ποια πομπή εννοείς, Ζέφυρε; Και ποιοι έπαιρναν μέρος;
ΖΕΦΥΡΟΣ: Έχασες το πιο ευχάριστο θέαμα, που παρόμοιό του δε θα δεις ποτέ ξανά.
ΝΟΤΟΣ: Είχα δουλειά στην Ερυθρά θάλασσα και φύσηξα επίσης σε κάποια περιοχή της Ινδίας, στα παράλια της χώρας. Δεν έχω λοιπόν ιδέα για τι πράγμα μου μιλάς.
ΖΕΦΥΡΟΣ: Πες μου, ξέρεις τον Αγήνορα από τη Σιδώνα;
ΝΟΤΟΣ: Ναι, τον πατέρα της Ευρώπης. Και λοιπόν;
ΖΕΦΥΡΟΣ: Γι αυτή την κοπέλα θα σου διηγηθώ.
ΝΟΤΟΣ: Μήπως ο Δίας είναι ερωτευμένος μαζί της εδώ και καιρό; Τούτο το ξέρω από παλιά.
ΖΕΦΥΡΟΣ: Για τον έρωτα μπορεί να ξέρεις, άκου όμως τι έγινε στη συνέχεια. Η Ευρώπη παίζοντας κατέβηκε προς την ακτή μαζί με τις φιλενάδες της. Τότε ο Δίας πήρε τη μορφή ταύρου κι έπαιζε μαζί τους, πάρα πολύ όμορφος, γιατί ήταν κατάλευκος, με ωραία στριφογυριστά κέρατα και ήμερο βλέμμα. Πηδούσε λοιπόν κι αυτός στην ακρογιαλιά και μούγκριζε τόσο γλυκά, που η Ευρώπη τόλμησε ν’ ανέβει πάνω του. Μόλις έγινε αυτό, ο Δίας όρμησε προς τη θάλασσα με κείνη στην πλάτη του, έπεσε μέσα και κολυμπούσε. Αυτή τότε τρομοκρατήθηκε πολύ, με το αριστερό χέρι κρατιόταν από το κέρατο για να μη πέσει και με το άλλο κρατούσε το πέπλο της που ανέμιζε.
ΝΟΤΟΣ: Ευχάριστο το θέαμα που είδες, Ζέφυρε, και ερωτικό’ το Δία να κολυμπά και να μεταφέρει την αγαπημένη του!
ΖΕΦΥΡΟΣ: Κι όμως ό,τι ακολούθησε ήταν πολύ πιο ευχάριστο, Νότε. Η Θάλασσα έμεινε αμέσως ακυμάτιστη, ηρέμησε κι έγινε λάδι. Όλοι εμείς κάναμε ησυχία και τους ακολουθούσαμε, απλοί θεατές των συμβάντων, ενώ Έρωτες πετούσαν δίπλα, λίγο πάνω από τη θάλασσα, ώστε να χαϊδεύουν πότε πότε με την άκρη του ποδιού τους το νερό, και κρατώντας αναμμένες δάδες, τραγουδούσαν τον υμέναιο, και οι Νηρηίδες βγήκαν στην επιφάνεια και πήγαιναν δίπλα-δίπλα, καβάλα στα δελφίνια, χειροκροτώντας, ημίγυμνες στα περισσότερα μέλη του σώματός τους. Το γένος των Τριτώνων επίσης και όποιο άλλο θαλάσσιο πλάσμα δεν προκαλεί φόβο στο μάτι χόρευε γύρω από την κοπέλα. Ο Ποσειδώνας εξάλλου ανέβηκε σε άρμα με την Αμφιτρίτη (τη γυναίκα του) πλάι του κι άνοιγε χαρούμενος δρόμο για τον αδελφό του που κολυμπούσε. Το αποκορύφωμα ήταν πως δυο Τρίτωνες μετέφεραν την Αφροδίτη ξαπλωμένη σε κοχύλι να ραίνει τη νύφη με κάθε λογής άνθη. Όλα τούτα γίνονταν από τη Φοινίκη μέχρι την Κρήτη. Όταν όμως επιβιβάστηκε στο νησί, ο ταύρος δεν φαινόταν πια, αλλά ο Δίας πήρε από το χέρι την Ευρώπη και την οδήγησε στο Δικταίον άντρο, κατακόκκινη και με το βλέμμα χαμηλωμένο γιατί είχε πια καταλάβει που πήγαινε. Τότε εμείς πέσαμε ο καθένας στο πέλαγος προς διαφορετικές κατευθύνσεις και βυθιστήκαμε στα κύματα.
ΝΟΤΟΣ: Τυχερέ Ζέφυρε, τι όμορφο θέαμα είδες! Αντίθετα εγώ είδα μόνο γρύπες, ελέφαντες και μαύρους ανθρώπους.
Ο Δίας υπο μορφή ταύρου απάγει την Ευρώπη (Antonio Carracci, Bologna)
|
Η Ευρώπη πάνω στο μεταμορφωμένο σε ταύρο Δίαφτάνει στην Κρήτη (Τοιχογραφία Πομπηίας, CasaGiasose, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Νάπολης)
|
Β. Ο Τάλως, ο προστάτης των Νόμων, της Κρήτης και της Ευρώπης
Ο Πλάτωνας θεωρεί τον Τάλω υπαρκτό πρόσωπο και λέει: «Ο Μίνωας τον χρησιμοποιούσε (τον Ραδάμανθυ) ως φύλακα των νόμων στην πόλη, ενώ στην υπόλοιπη Κρήτη τον Τάλω. Ο Τάλως λοιπόν επισκεπτόταν τρεις φορές τον χρόνο τα χωριά, επιβλέποντας την τήρηση των νόμων σε αυτά, έχοντας γραμμένους τους νόμους σε χάλκινους πίνακες, απ΄ όπου πήρε την ονομασία χάλκινος…. (Πλάτων, «Μίνως», 318 – 320)
Ο Απολλώνιος Ρόδιος λέει: «Από εκεί επρόκειτο να περάσουμε στην Κρήτη, που πλέει στη θάλασσα πιο ψηλότερα από τ’ άλλα νησιά, ο χάλκινος Τάλως, πετώντας πέτρες πάνω από τον τραχύ βράχο, τους εμπόδιζε να δέσουν τα σκοινιά του πλοίου στην ξηρά, όταν έφταναν στον κλειστό όρο της Δίκτης. («…είργε χθονί πείσματ’ ανάψαι Δικταίην όρμοιο κατερχόμενους επιωγήν..») Ανήκε στο χάλκινο γένος των ανθρώπων που γεννήθηκαν από τις μελιές, ο τελευταίος επιζών από εκείνους τους ημίθεους, και τον είχε δώσει στην Ευρώπη ο γιος του Κρόνου, για να φυλάει το νησί και με τα χάλκινά πόδια του είχε γυρίσει τρεις φορές την Κρήτη. Το σώμα του ολόκληρο και τα μέλη του ήταν φτιαγμένα από άθραυστο χαλκό, αλλά κοντά στους αστραγάλους, στον τένοντα, είχε μια φλέβα γεμάτη αίμα, κι αυτήν, με τα όρια ζωής και θανάτου, την περιέλαβε λεπτός υμένας…..(Αργοναυτικά Δ, 1638 – 1670)
Σύμφωνα με το μύθο, ο Δίας πριν εγκαταλείψει την Ευρώπη για τον Όλυμπο της έκανε τρία δώρα, το φτερωτό (άγγελο) φύλακα Τάλω, για να την προστατεύει, μια φαρέτρα με βέλη, που πετύχαιναν πάντα το στόχο τους και μια σκύλα με το όνομα Λαίλαπα, πιστό της φύλακα, αλλά και που κανένα θήραμα δεν της ξέφευγε.
Η αρμοδιότητά του Τάλω τελικά ήταν: Α) Η προστασία της Κρήτη από τους εχθρούς της, πετώντας βράχους στα εχθρικά καράβια ή καίγοντάς τους εχθρούς με το καυτό χάλκινο κορμί του. Γύριζε τρεις φορές την ημέρα όλη την Κρήτη, Β) Να γυρίζει με τις χάλκινες πλάκες του νόμου όλο το νησί για ενημέρωση του κόσμου και συνάμα να φροντίζει για την εφαρμογή τους, Γ) Η προστασία της Ευρώπης.
Σύμφωνα με άλλους μύθους, το σώμα του Τάλω κατασκευάστηκε από χαλκό από τον Ήφαιστο, για να είναι άτρωτος πλην μιας φλέβας στη φτέρνα του ποδιού του. Ωστόσο, αν και πανίσχυρος ο Τάλως, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στη Μήδεια και στις υποσχέσεις της για αθανασία, που στόχο είχαν να τον παγιδέψουν, προκειμένου να μπορέσει να περάσει άθικτη η "Αργώ" από την Κρήτη. Σε κάποια στιγμή η Μήδεια κατόρθωσε να υπνωτίσει τον Τάλω στον όρμο της Δίκτης και στη συνέχεια να του τρυπήσει την αδύνατη φλέβα και έτσι να τον θανατώσει, αφαιρώντας το θεϊκό υγρό που κυλούσε μέσα του αντί για αίμα. Μια άλλη εκδοχή λέει ότι ο Τάλως πέθανε από τα βέλη του Ποία, πατέρα του Φιλοκτήτη.
Στατήρας Φαιστού Κρήτης, 280 π.Χ., με τον Τάλω να κρατά πέτρα, για να την εξαποστείλει κατά των εχθρικών καραβιών
Από τη άλλη όψη είναι η σκύλα Λαίλαπα
|
Δίδραχμα Φαιστού, 350 – 300 π.Χ. με το φτερωτό (άγγελο) Τάλως κρατώντας πέτρα έτοιμος να την πετάξει εναντίων των καραβιών που έρχονται εναντίον της Κρήτης. Από τη άλλη όψη είναι ι ο ταύρος Κρήτης, πατέρας του Μινώταυρου
|
2. Ο ΜΥΘΟΣ ΤΩΝ ΒΑΡΒΑΡΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
Ο Ηρόδοτος αναφέροντας τα αίτια έχθρας μεταξύ Ελλήνων και βαρβάρων (= οι Πέρσες, οι Φοίνικες κ.α.), καθώς και για το τι έγινε ο πόλεμος της Τροίας λέει ότι οι λόγιοι Πέρσες («λέγουσι Πέρσαι, ουκ ες Έλληνες») του είπαν τα εξής (μετάφραση Δ. Ν. Μαρωνίτη):
«Μετά από αυτά, λένε οι Πέρσες, κάποιοι από τους Έλληνες (γιατί δεν ξέρουν να πουν το όνομά τους) πάτησαν πόδι στην Τύρο της Φοινίκης και απήγαν τη κόρη του βασιλιά, την Ευρώπη. Μπορεί και να ήσαν Κρήτεςκαι έτσι έγιναν ίσα-ίσα (που έκλεψαν οι βάρβαροι την Ιώ και την πήγαν στην Αίγυπτο), όμως οι Έλληνες έγιναν οι αίτιοι της δεύτερης έχθρας, γιατί από την Κολχίδα απήγαν τη θυγατέρα του βασιλιά, τη Μήδεια..….(Α 2)
Στην επόμενη γενιά ύστερα από αυτά (εννοεί τα των Αργοναυτικών με τη Μήδεια), λένε πως ο Αλέξανδρος (εννοεί τον Πάρη και την ωραία Ελένη) που τα έμαθε, θέλησε να αποχτήσει γυναίκα από την Ελλάδα με αρπαγή, ξέροντας πως έτσι κι αλλιώς δε θα δώσει λόγο, αφού και κείνοι δεν έδωσαν, Έτσι λοιπόν, σαν άρπαξε την Ελένη, οι Έλληνες πήραν απόφαση να στείλουν κήρυκες και να ζητούν πίσω την Ελένη, και να ζητούν ικανοποίηση για την αρπαγή… (Α 3)
Έτσι λεν οι Πέρσες πως έγιναν τα πράγματα και στην άλωση του Ιλίου βρίσκουν την αιτία της έχθρας τους προς τους Έλληνες. Για την Ιώ δε συμφωνών με τους Πέρσες οι Φοίνικες, γιατί δεν την άρπαξαν αυτοί, λένε και δεν την έφεραν στην Αίγυπτο, αλλά ότι στο Άργος έσμιξε με το καπετάνιο του καραβιού και όταν κατάλαβε πως ήταν έγκυος, από ντροπή για τους γονείς της- έτσι λοιπόν από μόνη της έφυγε με τα καράβια των Φοινίκων, για να μη προδοθεί Αυτά λεν οι Πέρσες και οι Φοίνικες …. (Α, 5),
Πιο κάτω στο ίδιο βιβλίο, ο Ηρόδοτος λέει και ορισμένες διαπιστώσεις του τόσο για την πριγκίπισσα Ευρώπη όσο και για τους Κάρες, Καύνιους και Κρήτες, κάτι που δεν αποδέχονται οι Καύνιοι και οι Κάρες (και ορθώς, γιατί όσα λέει εδώ ο Ηρόδοτος δε συμφωνούν και με αυτά που λένε οι Έλληνες ή άλλως οι Όμηρος, Θουκυδίδης, Ευριπίδης κ.α., βλέπε πιο κάτω.):
«…Από αυτούς που αναφέραμε (τους Κάρες, Καυνίους και Λυκίους), οι Κάρες έφτασαν στη στεριά από τα νησιά, γιατί παλιότερα, όντας υπήκοοι του Μίνωα και με το όνομα Λέλεγες, έμεναν στα νησιά χωρίς να του πληρώνουν φόρο, όσο μπόρεσα να εξακριβώσω ακολουθώντας την παράδοση……..Ύστερα από πολλά χρόνια, οι Δωριείς και οι Ίωνες ξεσήκωσαν τους Κάρες από τα νησιά, κι έτσι αυτοί έφτασαν στη στεριά. Έτσι λεν οι Κρήτες πως έχουν τα πράγματα, σχετικά με τους Κάρες. Οι ίδιοι οι Κάρες δεν συμφωνούν μαζί τους και ισχυρίζονται ότι είναι ντόπιοι στεριανοί και ότι είχαν πάντα αυτό το όνομα που έχουν και τώρα. Φέρνουν για απόδειξη ένα αρχαίο ιερό του Κάριου Δία που βρίσκεται στα Μύλασσα, όπου συμμετείχαν οι Λυδοί και οι Μυσοί, που ήσαν αδέλφια με τους Κάρες»… (Ηροδότου Ιστορία Α, 170)
« Οι Καύνιοι κατά τη γνώμη μου είναι ντόπιοι, οι ίδιοι ισχυρίζονται ότι ήρθαν από την Κρήτη…..(Ηρόδοτος, Κλειώ, Ιστορία Α, 172)
«Τέτοια είναι τα έθιμα αυτών που είπαμε (των Καυνίων). Οι δε Λύκιοι εκ Κρήτης κατάγονται (γιατί την Κρήτη ολόκληρη, στα παλιά χρόνια την είχαν οι βάρβαροι). Όταν όμως στην Κρήτη συνεπλάκησαν τα παιδιά της Ευρώπης, ο Μίνωας με το Σαρπηδόνα, για το ποιος θα γίνει βασιλιάς, επεκράτησε ο Μίνωας και έδιωξε το Σαρπηδόνα με τους στασιαστές του και αυτοί κυνηγημένοι κατέφυγαν στην Ασία, στο μέρος που ονομάζεται γη της Μιλυάδας. Γιατί ακριβώς το μέρος που τώρα κατοικούν οι Λύκιοι, αυτό παλιότερα ήταν η Μιλυάς, και οι Μιλύες ονομάζονταν τότε Σόλυμοι. Όσο ήταν βασιλιάς τους ο Σαρπηδών, οι Λύκιοι ονομάζονταν με το όνομα που είχαν φέρει μαζί τους και που τώρα το χρησιμοποιούν γι αυτούς οι γείτονές του. Λέγονταν Τερμίλες. Όταν όμως ήρθε από την Αθήνα ο Λύκος, ο γιος του Πανδίονος (εξοργισμένος κι αυτός από τον αδελφό του Αιγέα), κι έμεινε στη χώρα των Τερμίλων κοντά στο Σαρπηδόνα, έτσι τότε, από το όνομα του Λύκου, με τον καιρό ονομάστηκαν Λύκιοι. Τα έθιμα τους είναι εν μέρει κρητικά και εν μέρει Καρικά…» (Ηρόδοτος, Κλειώ, Ιστορία Α, 173)
Επίσης σε άλλο βιβλίο του ο Ηρόδοτος λέει (έχοντας υπόψη του το τι του έχουν πει προηγούμενα οι Φοίνικες για την Ευρώπη και την Κρήτη, βλέπε Α 1 - 5), τα εξής:
«…Όσον για την Ευρώπη (την ήπειρο), κανείς δεν ξέρει, αν τελικά περιβάλλεται από θάλασσα ούτε από πού πήρε το όνομά της ούτε ποιος της το έδωσε, εκτός αν δεχτούμε ότι ξεκίνησε από την Ευρώπη, την Τύρια γυναίκα, και επομένως παλιότερα ήταν ανώνυμη, όπως και οι άλλες (ήπειροι). Αυτό είναι απίθανο, γιατί η Ευρώπη (η κοπέλα) ήταν από την Ασία και δεν επισκέφτηκε ποτέ τη γη που ονομάζουμε τώρα Ευρώπη, αλλά ταξίδεψε μόνο από τη Φοινίκη στην Κρήτη και από εκεί στη Λυκία»… (Ηρόδοτος, Μελπομένη, Ιστορία Μελπομένη, Δ, 45)
Επομένως και σύμφωνα με τα ως άνω λεγόμενα του Ηρόδοτου:
1) Η Κρήτη αρχικά, όμως πριν από το Μίνωα, ήταν βαρβαρική, όπως αρχικά βάρβαροι ήταν και όλοι οι άλλοι Έλληνες (αυτό το έχει πει πιο πριν ο Ηρόδοτος, βλέπε Ιστορία Α 56 -57), οι οποίοι σε κάποια στιγμή αποκόπηκαν από το βαρβαρικό έθνος και δημιούργησαν λέει ξεχωριστό έθνος (Περισσότερα βλέπε «Ο ΜΙΝΩΑΣ ΚΑΙ Η ΑΡΧΑΙΑ ΚΡΗΤΗ, Α. Κρασανάκη).
2) Οι λόγιοι Πέρσες λένε διαφορετικά το μύθο της αρπαγής της Ευρώπης απ’ ότι οι Έλληνες, αφού σύμφωνα με αυτούς:
α) Ο Μίνωας δεν ήταν γιος του Δία και της Ευρώπης, όπως λένε οι Έλληνες, αλλά γιος ενός κρητικού Έλληνα και της Ευρώπης.
β) Ο Σαρπηδόνας ήταν αδελφός του Μίνωα και όχι ο Ραδάμανθυς, όπως λένε οι Έλληνες. Ο Σαρπηδόνας (που ο Ηρόδοτος τον φέρει αδελφό του Μίνωα), σύμφωνα με τον Όμηρο, ήταν γιος του Δία και της Λαοδάμειας, κόρης του Βαλλεροφόντη, του ήρωα που σκότωσε τη Χίμαιρα και ηγεμόνα της Λυκίας.
«μηδέ του κοσμολόητου Φοίνικα την κόρη ως αγαπούσα, που το Ραδάμανθη μου γέννησε και τον ισόθεο Μίνω» (Ιλιάδα Ξ 310 – 322)
«Τρία παιδιά απ' αυτήν ανάστησε μετά ο Βελλεροφόντης, τον Ίσαντρο και τον Ιππόλοχο, στερνά τη Λαοδάμεια. Μαζί της πλάγιασε ο βαθύγνωμος ο Δίας, κι η Λαοδάμεια το χαλκαρματωμένο γέννησε ισόθεο Σαρπηδόνα» (Ιλιάδα Ζ 199 – 200)
γ) Η αρπαγή της Ευρώπης σύμφωνα με τους Έλληνες έγινε από την χώρα Φοινίκη της Ασίας, ενώ σύμφωνα με τους Έλληνες από ένα νησί στη θάλασσα της Τύρου (Τυρρηνικό πέλαγος της Ιταλίας) και γι αυτό, λένε οι έλληνες, ονόμασαν έτσι, δηλαδή Ευρώπη, την όλη ήπειρο στην οποία ανήκει η νήσος αυτή.
Σημειώνεται ότι:
1) Σύμφωνα με τους αρχαίους Έλληνες, όπως μας πληροφορεί ο Διόδωρος Σικελιώτης (Βίβλος 4 και 5), ο Δίας, καθώς και οι άλλοι θεοί, αλλά και οι ημίθεοι και οι δαίμονες της θρησκείας των Ολύμπιων Θεών ήταν αρχικά άνθρωποι, κάτι όπως ο Χριστός, οι άγιοι και οι δαίμονες στη Χριστιανική θρησκεία σήμερα. Ειδικά για τον Δία (τον πατέρα του Μίνωα), οι αρχαίοι πίστευαν ότι έζησε στην Κρήτη επί εποχής του βασιλιά της Κρήτης Αστέριου, κάτι ως ο Χριστός στην Παλαιστίνη επί εποχής βασιλιά Ηρώδη, και εν ζωή ο Δίας έκλεψε την Ευρώπη και έκανε μαζί της το Μίνωα. (Περισσότερα για το Δία βλέπε ΚΡΗΤΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ – Ο ΜΥΘΟΣ ΤΟΥ ΚΡΗΤΑΓΕΝΗ ΔΙΑ, Α. ΚΡΑΣΑΝΑΚΗ).
2) Κανονικά ο Δίας έκλεψε, λέει ο ελληνικός, την Ευρώπη, όταν ήταν εν ζωή και βάζοντάς την επάνω σε ένα ταύρο και μετά ειπώθηκε ότι ο ίδιος μεταμορφώθηκε σε ταύρος. Πέρα αυτών, η κοπέλα Ευρώπη μπορεί να ήταν πράγματι Φοινικικής καταγωγής και να την έκλεψε από φοινικικό έδαφος ο βασιλιάς της Κρήτης Αστέριος (= ο β’ σύζυγος της Ευρώπης και ο άνθρωπος που υιοθέτησε το Μίνωα) και μετά οι Κρήτες είπαν ότι την αρπαγή την έκανε ο Δίας για ευνόητους λόγους– κάτι που υπαινίσσεται εδώ ο Ηρόδοτος - όμως άλλο αυτό και άλλο τα υπόλοιπα.
3) Σύμφωνα με τον Πλούταρχο (βλέπε «ΗΘΙΚΑ ή Περί της Ηροδότου κακοηθείας»), ο Ηρόδοτος ήταν μεν πάρα πολύ καλός συγγραφέας, όμως έγραψε πολλά ανακριβή πράγματα, όπως ότι οι Γεφυραίοι, Έπαφος, ο Κάδμος, ο Ηρακλής, η Ιώ κ.α. ήταν Φοίνικες ή Αιγύπτιοι και όχι Έλληνες κ.α. (Βλέπε Ηροδότου Ιστορία Ε, 57 - 59), κάτι για το οποίο ο Πλούταρχος δε συμφωνούσε και γι αυτό τον απεκάλεσε «Κακοήθη». Η αιτία, σύμφωνα με τον Πλούταρχο, για την οποία ο Ηρόδοτος έγραψε αυτά τα αναληθή πράγματα ήταν γιατί ο Ηρόδοτος είχε ζητήσει χρήματα από τους Θηβαίους, για να τους εκθειάζει και κείνοι δεν του έδωσαν και συνάμα, γιατί οι Θηβαίοι ή Καδμείοι είχαν μηδίσει ή δε φέρθηκαν όπως έπρεπε στη μάχη των Θερμοπυλών (κάτι για το οποίο και ο Πλούταρχος δε συμφωνούσε, δικαιολογούσε όμως την αιτία που το έκαναν) και μ’ αυτό τρόπο ο Ηρόδοτος τους εκδικούνταν.
Και έχει δίκιο ο Πλούταρχος να λέει αυτά που λέει (μπορεί να μην έχει δίκιο για το ότι ο Ηρόδοτος χρηματιζόταν, όμως έχει δίκιο για τα άλλα), γιατί:
α) Όλοι εκείνοι (Ηρακλής, Κάδμος, Ευρώπη κ.τ.λ.) που ο Ηρόδοτος αποκαλεί βάρβαρους ή Αιγυπτίους και ο Πλούταρχος δε συμφωνεί είναι πράγματι είτε Θηβαϊκής καταγωγής είτε από άλλες περιοχές που μήδισαν στα Περσικά. Παρέβαλε για παράδειγμα ότι ο Ηρακλής ήταν γιος της Θηβαίας Αλκμήνης, ο Κάδμος ήταν ιδρυτής της Θήβας και του βασιλικού οίκου των Καδμείων που μήδισε στα περσικά.
β) Τα λεγόμενα του Πλούταρχου επιβεβαιώνονται και από τα λεγόμενα του Αριστοτέλη (Αθηναίων Πολιτεία, κεφάλαιο ΣΤ), του Θουκυδίδη )ιστορία Α), το Ψήφισμα του Δημοφώντος κ.α.(Περισσότερα βλέπε «Ψεύδη που λέγονται για την ελληνική γλώσσα και γραφή». Α. Κρασανάκη.)
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1) Εξαιτίας της ως άνω άποψης του Ηρόδοτου μερικοί αρχαίοι συγγραφείς έχουν μπερδευτεί, παράβαλε π.χ. ότι:
Α) Ο Λουκιανός στο έργο του «Ενάλιοι διάλογοι» λέει ότι η καταγωγή της Ευρώπης έγινε από την Σιδώνα («Πες μου, ξέρεις τον Αγήνορα από τη Σιδώνα;») και στο έργο του “Δίκη Συμφώνων» (αναφέροντας στα μυθικά πρόσωπα που σχετίζονται με την εφεύρεση των γραμμάτων: Κάδμο, Παλαμίδη και Σιμωνίδη) λέει τον Κάδμο νησιώτη: «και ο γε πρώτος ημίν τους νόμους τούτους διατυπώσας, είτε Κάδμος ο νησιώτης είτε Παλαμίδης ο Ναυπλίου, και Σιμωνίδη δε ένιοι προσάπτουσι τον προμήθειαν ταύτηνου τη τάξει μόνον, καθ’ ην αι προεδρίαι βεβαιούνται, διώρισαν, τι πρώτον έσται ή δεύτερον, αλλά και ποιότητας, ας έκαστον ημών έχει, και δυνάμεις συνείδον».
Β) Ο Παυσανίας». (Βοιωτικά 12-13) από τη μια λέει ότι οι Θηβαίοι ή Καδμείοι είναι όχι αιγυπτιακής, αλλά φοινικικής καταγωγής και από την άλλη ότι ο πόλεμος μεταξύ Καδμείων και Αργείων στους ηρωικούς χρόνους ήταν ο μεγαλύτερος μεταξύ των Ελλήνων, άρα αντιφάσκει; Μα αν οι Θηβαίοι ήταν Αιγύπτιοι ή Φοίνικες, τότε ο πόλεμος αυτός δεν ήταν ο μεγαλύτερος μεταξύ των Ελλήνων, λεει: «Τον δε πόλεμον τούτον, ον επολέμησαν οι Θηβαίοι τοις Αργείοις, νομίζω πάντων, όσοι προς Έλληνες επί των καλουμένων ηρώων, επολεμήθησαν υπό Ελλήνων.. εγένετο δε και αυτοις το έργον ουκ ανευ κακών μεγάλων, και απ' εκείνου του συν ολεθρον των κρατησάντων Καδμείαν ονομάζουσι νίκη....>> «τοις ουν νομίζουσιν ες γην αφικέσθαι Κάδμον την Θηβαϊδα Αιγυπτον και ου Φοίνικα oντα, εστ`ι εναντίον τω λόγω της Αθηνάς ταύτης το όνομα, ότι Ογγα κατά γλώσσαν την Φοινίκων καλείται και ου Σάϊς κατά Αιγυπτίων φωνήν»…
2) Πολλοί όπου βλέπουν τοπωνύμιο με την ονομασία «Φοινίκη, φοίνικας…» λένε ότι εκεί πριν βρισκόταν παλιά φοινικική αποικία. Κάτι λάθος, γιατί τα ονόματα «Φοινίκη και Ευρώπη» είναι ελληνικά.
Το όνομα «Ευρώπη» σημαίνει, σύμφωνα με τον Ησύχιο (Αθην. ΧV σελ. 678), «η ευρύωπος», με «ευρείας «ώπες», άρα η γυναίκα με μεγάλα μάτια (οπές = τα όπ-ματα > όμματα > μάτια) ή με ευρεία όραση, πρβλ και Γλαυκ-ώπης ( = η έχουσα μάτια ως της γλαύκας), μυ-ωπία κ.α. Ωστόσο «ευρώπη» σημαίνει και η χώρα με μεγάλη όψη (έκταση οφθαλμική), όταν μιλούμε για γη, σε σχέση προς τη στενή λωρίδα της Ελλάδας, πραβλα και: πρόσ-ωπον, μέτ-ωπον, μετώπη κ.τ.λ.
Το όνομα «Φοινίκη» σημαίνει περιοχή με Φοίνικες ή γη αιματόχροη (πορφυρόχρου). Ετυμολογία από το «φόνος» > φονιjos - φοίνιος,α,ο = αυτός που έχει το χρώμα ή τις ιδιότητες του φόνου, ο αιματόχρους (= πυρρόχρους, πορφυρός....). Παρέβαλε και: "Φοινίου σάλον" = ζάλη φονική (Οιδίπους Τύραννος), "φοινίου μάχας" = φονικής (αιματόβαφης) μάχης, "εξεφοίνισσον ποδών" = αιματοβαμμένα πόδια, "φοινικολόφοιος δράκοντας" = με αιματόβαφο λοφίο δράκουλας, "Άρη τε φοίνιον" = ο φονιάς Χάρος (Ευριπίδης Φοίνισσαι), «φοινίαισι χερσίν» = χέρι φονικό (Αντιγόνη).
Το δέντρο "Φοίνικ(α)ς > Φοίνιξ" λέγεται έτσι λόγω του αιμάτινου χρώματος των καρπών του απ' όπου έβγαινε και το ερυθρό (φονικό > φοινικί) βερνίκι. Το δέντρο φοίνικας λέγεται και βάϊ (πληθ. τα βάγια), καθώς και χουρμαδιά, ενώ στα σημιτικά λέγεται «καφ». Φοινοκαλιά = θάμνος της Κρήτης που κάνει κατακόκκινους σαν αίμα καρπούς. Ο ερωδιός "Φοίνιξ" ( = αραβικά bennu) λέγεται έτσι λόγω του, αιμάτινου (πυρρόχρου) χρώματος των πτερών του, ο φοινικόπτερος. Φοίνιξ λέγεται και το μυθικό πουλί του ήλιου, του φωτός, αυτό που αναγεννιέται από την τέφρα του ή που συμβολίζει την παντός είδους αναγέννηση, ακόμη και το γραπτό λόγο που αναγεννιέται με το διάβασμα.
3) Κάποιοι λένε ότι η λέξη «Κάδμος» είναι σημιτική και σημαίνει ο άνθρωπος που ήρθε εξ ανατολών», όμως αυτό είναι παρετυμολογία. Το όνομα «Κάδμος έχει σχέση με τα: «(κ)άδ-ω ή κήδω = με αποβολή του κ «άδω» = θρηνώ πένθιμα. Παρέβαλε ότι ο μύθος του Κάδμου και των απογόνων του (Λάιου, Οιδίποδα κ.τ.λ.) περιστρέφονται γύρω από φόνους (Φοινίκη), όλεθρο και επιδημίες ( κηδείες).
4) Πιο πέρα από τη Σικελία είναι η Κορσική και οι Αιόλιδες νήσοι. Ανατρέχοντας μάλιστα στο Διόδωρο Σικελιώτη (βλέπε «Ιστορική Βιβλιοθήκη 5, παράγραφος 7») βλέπουμε να μας λέει ότι πιο πέρα από τη Σικελία και σε απόσταση 150 σταδίων υπήρχαν οι Αιόλιδες νήσοι που ήσαν οι εξής επτά: Στρογγύλη, Ευώνυμος, Διδύμη, Φοινικώδης, Ερικώδης, Ιερά Ηφαίστου και Λιπάρα, όπου υπήρχε και ομώνυμη πόλη. (Σήμερα τα νησιά κατά το σχολιαστή λέγονται αντίστοιχα: Στρόμπολι, Πανάρα, Σαλίνα, Φιλικούρι, Αλικούρι, Βουλκάνο και Λίπαρι.) Επομένως, μήπως η νήσος «Φοινικώδης» είναι η νήσος Φοινίκη του μύθου; Μπορεί να είναι μικρή, όμως έτσι μικρή χώρα δεν ήταν και η Ιθάκη του Οδυσσέα;
5) Πριν από το Μίνωα, οι άνθρωποι, λέει ο Θουκυδίδης, οι άνθρωποι ζούσαν με μεταναστευτικό βίο και μετά τα τρωικά οι Δαναοί, οι Αργείοι και οι Αχαιοί μετονομάστηκαν σε Έλληνες Από αυτούς οι Δαναοί, λένε άλλοι συγγραφείς, είχαν έρθει στην Ελλάδα από την Αίγυπτο ή κατά Ηρόδοτο - Πέρσες από τη Φοινίκη, ο λόγος που άλλοι λένε τους Θηβαίους Αιγυπτίους και άλλοι Φοίνικες.
6) Ορισμένοι οι αρχαίοι συγγραφείς (Διόδωρος, Στράβων κ.α.) αφήνουν να εννοηθεί ότι ο Μίνωας έλεγε σκόπιμα ότι είναι γιος του Δία και ότι έπαιρνε τους νόμους κατευθείαν από το Δία, έτσι ώστε να είναι θείες επιταγές οι εντολές και οι νόμοι του ή επειδή οι νόμοι του Μίνωα ήταν τόσο σημαντικοί, που γεννήθηκε στην ιδέα των Κρητών ότι τους εμπνεύστηκε από το Δία ή του τις έδινε (ο πατέρας του) ο Δίας. Ο Στράβωνας λέει: «ο Μίνωας και κάθε ένατο χρόνο, καθώς φαίνεται, ανέβαινε στη σπηλιά του Δία και έμενε εκεί. Επέστρεφε με γραπτές διατάξεις που έλεγε πως είναι προσταγές του Δία. Γι αυτό και ο ποιητής (ο Όμηρος) λέει: Εδώ βασίλευε ο Μίνωας που μιλούσε με το μέγα Δία κάθε εννιά χρόνια....» (Στράβων «Γεωγραφικά» Ι’, C 476 – 477). Λέει επίσης: «Έφυγε τότε (ο Λυκούργος) για την Κρήτη. Εκεί ήρθε και πλησίασε το Θάλητα , ένα μελοποιό και νομοθέτη. Έμαθε από αυτόν τον τρόπο που ο Ραδάμανθυς πρώτα και αργότερα ο Μίνωας έφερναν τους νόμους τους, τάχα από το Δία προς τους ανθρώπους...» (Στράβων, Γεωγραφικά Ι, C 481 - 483, 17 – 20)
Ο Διόδωρος λέει: << Ο ίδιος (ο Μίνωας) θέσπισε και αρκετούς νόμους για τους Κρήτες, προσποιούμενος ότι τους έλαβε από τον πατέρα του το Δία ….. Από τη μεγάλη του δικαιοσύνη βγήκε ο μύθος ότι τον έκαναν δικαστή στον άδη, όπου ξεχωρίζει τους ευσεβείς από τους πονηρούς……..>> (Διόδωρος Σικελιώτης, Βίβλος 5, 78 και 79) Τα ίδια υπονοεί και ο Πλάτωνας στο έργο του «Μίνως».
ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΑΠΟΛΛΟΔΩΡΟΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ
Ο Απολλόδωρος, σχετικά με το μύθο Δία και Ευρώπης, λέει τα εξής:
[Γ 1,1] επει δε το Ινάχειον διερχόμενοι γένος τους απο Βήλου μεχρι των Ηρακλειδών δεδηλώκαμεν, εχομένως λέγωμεν και τα περι Αγήνορος. ως γαρ ημίν λέλεκται, δυο Λιβύη εγέννησε παίδας εκ Ποσειδώνος, Βήλον και Αγήνορα. Βήλος μεν ουν βασιλεύων Αιγυπτίων τους προειρημένους εγέννησεν, Αγήνωρ δε παραγενόμενος εις την Φοινίκην γαμεί Τηλέφασσαν και τεκνοί θυγατέρα μεν Ευρώπην, παίδας δε Κάδμον και Φοίνικα και Κιλικα. τινές δε Ευρώπην ουκ Αγήνορος αλλά Φοίνικος λέγουσι. Ταύτης Ζευς ερασθείς, ρόδου αποπλέων, ταυρος χειροήθης γενόμενος, επιβιβασθείσαν δια της θαλάσσης εκόμισεν εις Κρήτην. η δε, εκεί συνευνασθέντος αυτή Διός, εγέννησε Μίνωα Σαρπηδόνα Ραδάμανθυν· καθ Όμηρον δε Σαρπηδών εκ Διός και Λαοδαμείας της Βελλεροφόντου. αφανούς δε Ευρώπης γενομένης ο πατήρ αυτής Αγήνωρ επί ζήτησιν εξέπεμψε τους παίδας, ειπών μη πρότερον αναστρέφειν πριν αν εξεύρωσιν Ευρώπην. συνεξήλθε δε επί την ζήτησιν αυτής Τηλέφασσα η μήτηρ καὶ Θάσος ο Ποσειδώνος, ως δε Φερεκύδης φησί Κίλικος. ως δε πάσαν ποιούμενοι ζήτησιν ευρείν ήσαν Ευρώπην αδύνατοι, την εις οίκον ανακομιδήν απογνόντες άλλος αλλαχού κατήκησαν, Φοίνιξ μεν εν Φοινίκη, Κίλιξ δε Φοινίκης πλησίον, και πάσαν την υφ εαυτού κειμένην χώραν ποταμώ σύνεγγυς Πυράμῳ Κιλικίαν εκάλεσε· Κάδμος δε και Τηλέφασσα εν Θράκῃ κατήκησαν. ομοίως δε και Θάσος εν Θράκῃ κτίσας πόλιν Θάσον κατήκησεν.
[Γ 1,2] Ευρώπην δε γήμας Αστέριος ο Κρητών δυνάστης τους εκ ταύτης παίδας έτρεφεν. οι δε ως ετελειώθησαν, προς αλλήλους εστασίασαν· ίσχουσι γαρ έρωτα παιδός ος εκαλείτο Μίλητος, Απόλλωνος δε ην και Αρείας της Κλεόχου. του δε παιδός προς Σαρπηδόνα μάλλον οικείως έχοντος πολεμήσας Μίνως επροτέρησεν. οι δε φεύγουσι, και Μίλητος μεν Καρίᾳ προσσχών εκεί πόλιν αφ εαυτού έκτισε Μίλητον, Σαρπηδών δε συμμαχήσας Κίλικι προς Λυκίους έχοντι πόλεμον, επὶ μέρει της χώρας, Λυκίας εβασίλευσε. και αυτώ δίδωσι Ζευς επί τρεις γενεάς ζην. ένιοι δε αυτούς ερασθήναι λέγουσιν Ατυμνίου του Διός και Κασσιεπείας, και δια τούτον στασιάσαι. Ραδάμανθυςδε τοίς νησιώταις νομοθετών, αύθις φυγών εις Βοιωτίαν Αλκμήνην γαμεί, και μεταλλάξας εν Αίδου μετά Μίνωος δικάζει. Μίνως δε Κρήτην κατοικών έγραψε νόμους, και γήμας Πασιφάην την Ηλίου και Περσηίδος, ως <δε> Ασκληπιάδης φησί, Κρήτην την Αστερίου θυγατέρα, παίδας μεν ετέκνωσε Κατρέα Δευκαλίωνα Γλαύκον Ανδρόγεων, θυγατέρας δε Ακάλλην Ξενοδικην Αριάδνην Φαίδραν, εκ Παρείας δε νύμφης Ευρυμέδοντα Νηφαλίωνα Χούσην Φιλόλαον, εκ δε Δεξιθέας Ευξάνθιον.
(Απολλόδωρος, Βιβλιοθήκη Γ)
Ο Απολλόδωρος εδώ αναφέρει και το τι λέει ο Όμηρος και το τι λένε άλλοι συγγραφείς (Ηρόδοτος κ.α.) και συνάμα βγάζει το συμπέρασμα ότι η Ευρώπη είχε τρεις γιους το Μίνωα, το Ραδάμανθυ και το Σαρπηδόνα, καθώς και ότι σε κάποια στιγμή τα αδέλφια φιλονίκησαν μεταξύ τους και ο μεν Μίνωας ως νικητής παρέμεινε στην Κρήτη, ενώ ο Σαρπηδόνα ως ηττηθείς έφυγε μαζί με τους δικούς του και πήγε στη Λυκία. Και αιτία γι αυτή τη φιλονικία ήταν ο νεαρός Μίλητος, που αργότερα έγινε οικιστής της Μιλήτου.
Νόμισμα Κνωσού, 3ος αι. π.Χ., με το Μίνωα, τον πρώτο Έλληνα θαλασσοκράτορα και νομοθέτη και την κόρη του Αριάδνη, 13/14 αι. π.Χ. (Μουσείο Ηρακλείου).
Ο Μίνωας, σύμφωνα με το Θουκυδίδη (Α, 4-8), Πλάτωνα (Νόμοι, Μίνως), Πλούταρχο (Θησεύς), Διόδωρο (5, 78 - 84 και 4, 60), κ.α. ήταν ο πρώτος από τους Έλληνες («ούτος πρώτος των Ελλήνων») ηγεμόνες που αφενός θέσπισε γραπτούς και σωστούς νόμους - ο λόγος που οι Έλληνες τον ανακήρυξαν πρώτο Έλληνα νομοθέτη και μετά το θάνατό του κριτή του Άδη των Ελλήνων και αφετέρου συγκρότησε πολεμικό ναυτικό (άρα είναι και ο ιδρυτής του ελληνικού ναυτικού) και μ’ αυτό ελευθέρωσε το Αιγαίο από τους κακοποιούς (τους ληστές Κάρες και τους πειρατές Φοίνικες) με συνέπεια από τη μια ο ίδιος να γίνει θαλασσοκράτορας και από την άλλη οι Έλληνες να μπορέσουν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους, να σταματήσουν το μεταναστευτικό βίο που τους εξανάγκαζαν οι κακοποιοί (άρα να αποκτήσουν μόνιμη κατοικία και πατρίδα, πολιτισμό κ.τ.λ.), να ανοίξουν οι θαλάσσιοι διάδρομοι και έτσι οι ‘Έλληνες να ασχοληθούν με ναυτικές εργασίες, να πλουτίσουν, να επικρατήσουν…
Αυτά όλα είναι και η αιτία που οι Έλληνες έπλασαν τόσους πολλούς μύθους γύρω από το όνομά του (δηλαδή να ειπωθεί ότι ήταν γιος του Δία, ότι οι νόμοι του ήταν θεϊκοί κ.τ.λ.) με συνέπεια πολλοί σήμερα να νομίζουν ότι δεν υπήρξε.
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Εδώ Ομηρούπολη Ονειρούπολη