Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2021

Ο Όμηρος στο Ταλμούδ

 


Από την Λεμουρία στην Ατλαντίδα με τα Ομηρικά Φωνήεντα και του Ομήρου την Αυδή

Οι ραβίνοι και ο  Όμηρος

Ο μοναδικός  Έλληνας συγγραφέας που ονομαστικώς αναφέρεται στο Ταλμούδ είναι ο  Όμηρος. Οι ραβίνοι αναγνώριζαν τα ομηρικά έπη ως ένα βασικό (ακόμη και ιερό) κείμενο των Ελλήνων και επέτρεπαν την κατ’ ιδίαν ανάγνωσή τους. Μολονότι τα ομηρικά έπη αποτελούσαν παγανιστικά κείμενα, δεν τα αντιμετώπιζαν ως επικίνδυνα ή αιρετικά, αλλά τα θεωρούσαν περισσότερο ως παραμύθια που τους προσέφεραν μια καλή ευκαιρία για να ειρωνευθούν τη λατρεία των ειδώλων.

Επομένως επέτρεπαν την περιστασιακή ανάγνωση, αλλά απαγόρευαν την εντατική μελέτη τους. Από την άλλη υπήρχαν και Εβραίοι όχι ιδιαίτερα φανατικοί ως προς τη θρησκεία, οι οποίοι μελετούσαν τα ομηρικά έπη ως «ελληνική σοφία».

Οι ραβίνοι, προκειμένου να επιλύσουν λογικά σφάλματα που επεσήμαναν σε δικά τους ιερά κείμενα, αντέγραφαν τακτικές Αλεξανδρινών γραμματικών (όπως ήταν η αναστροφή, δηλαδή η μετάθεση λέξεων σε ομηρικούς στίχους για να εξομαλυνθεί το νόημα). Τον 2ο αι. μ.Χ., επί ραβίνου Josiah, η πρακτική της αναστροφής είχε γίνει πολύ συνήθης. Επιπλέον η διαίρεση της εβραϊκής Βίβλου σε 24 βιβλία έγινε με πρότυπο τη διαίρεση των ομηρικών επών σε 24 ραψωδίες.

Αξίζει τέλος να ειπωθεί ότι η πρώτη εβραϊκή μετάφραση της Ιλιάδας και της Οδύσσειας εκπονήθηκε από τον Σαούλ Τσερνιχόφσκι τη δεκαετία του 1920.

Αλεξάνδρα Ροζοκόκη διευθύντρια Ερευνών στην Ακαδημία Αθηνών

ΠΗΓΗ ΑΥΓΗ

Παρασκευή 6 Αυγούστου 2021

Όμηρος, το ομιλούν μαγικό ελάφι της γνώσης


Πρόλογος

Ο Όμηρος δεν είναι παρά ένα πανέμορφο ελάφι της γνώστης που δεν μπορεί παρά να το αγαπήσεις και να το ερωτευθείς. Και φυσικά, θα πρέπει να το αφήσεις ελεύθερο να τρέχει στα δάση και να τραγουδά σε καταπράσινα λιβάδια χωρίς τα σίδερα καμιάς νοητικής φυλακής.

Ένας από τους Άθλους του Ηρακλή, είναι η Κερυνίτις Έλαφος. Η Άρτεμις, θεά του κυνηγιού και της γνώσης, παίρνει πίσω το μαγικό πανέμορφο ελάφι της, χωρίς να πληγωθεί, από τον Ηρακλή.

 ....στην Χώρα του Μύθου και της Πραγματικότητας 

Αναζητώντας τον Όμηρο

Σκέψεις και  συλλογισμοί  γύρω από τα Ομηρικά  Έπη

 τον κόσμο  την φύση  τον άνθρωπο τον θεό το πνεύμα την  ύλη την ενέργεια τον θάνατο την ζωή την ποίηση και  τον ποιητή.

Ναύαρχος ο Ποιητής Όμηρος, ναυαρχίδα η Ελλάς, προορισμός η Ιθάκη αρμενίζοντας περπατώντας πετώντας για ένα παλάτι καθαρό με μία ψυχή μία καρδιά και ένα μυαλό

Και  ΕΜΕΙΣ  ΝΑΥΒΑΤΕΣ της ΟΜΗΡΟΓΝΩΣΙΑΣ πάνω σε γερό πλοίο και σκαρί στον αναπόφευκτο κατακλυσμό της Γνώσης  τον απελευθερωτικό.

ΜΕΝΤΩΡ Έπεα Πτερόεντα  Ημερολόγιο ΑΛΦΑ

συμβεβηκότων διαδικτυακού καταστρώματος

σε α΄Ενικό

Αστραία


Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 2021

Ομηρικά και..... άλλα μήλα

 




Το μήλο κάτω απ’ τη μηλιά θα πέσει.

Ποιο μήλο όμως;;;;

Ίσως έχετε παρατηρήσει ότι τα μήλα έχουν μια ξεχωριστή θέση στην παγκόσμια παράδοση και φιλολογία. Το μήλο πάντως γενικά παραπέμπει σε κάτι στρογγυλό (πχ μήλο της παλάμης).

Περιέργως, τα μήλα συχνά κυκλοφορούν σε δύο ακραίες εκδόσεις, ή χρυσά ή δηλητηριασμένα, ενώ πρόσφατα έχουν προστεθεί και εταιρείες που τα χρησιμοποιούν σαν εμπορικό σήμα.
Ο γράφων δεν μπορεί να φανταστεί το λόγο που το μήλο, περισσότερο από κάθε άλλο φρούτο εμπλέκεται σε τόσες διάσημες iστορίες, ή ιστορίες διασημοτήτων, οπότε περιορίζεται απλά στο να τις καταγράψει.
Η καταγραφή ξεκίνησε σαν παιχνίδι από μια ερώτηση της κόρης μου σε μικρή ηλικία, και αρχικά μετρήθηκαν λιγότερες από 10 περιπτώσεις.


1.To μήλο της Εύας.
Με διαφορά το παλαιότερο και διασημότερο μήλο, είναι αυτό που μας φόρτωσε την ιστορία του προπατορικού αμαρτήματος, και μεταξύ άλλων ήταν η αιτία της εφεύρεσης των ρούχων, αλλά και του μισογυνισμού.
Το ενδιαφέρον είναι ότι το αρχικό εβραϊκό κείμενο δεν μιλάει για «μήλο», αλλά για «φρούτο», στην Ευρώπη όμως επικράτησε το μήλο, είτε επειδή στα λατινικά η λέξη «μήλο» και «κακό» μοιάζουν (malus / malum), είτε επειδή το μήλο «έγραφε» καλύτερα στους ζωγραφικούς πίνακες.

2. Τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων.
Το Νο 11 κατόρθωμα του Ηρακλή, που αν θυμάστε από το σχολείο προστέθηκε στη «λίστα» αργότερα από τη νέμεσή του, τον Ευρυσθέα, ήταν να κλέψει και να του φέρει τα χρυσά μήλα των Εσπερίδων.
Το οποίο κατόρθωμα ο ήρωας το έφερε σε αίσιο πέρας με γνήσιο ελληνικό πνεύμα, βάζοντας τον Άτλαντα να κάνει τη δουλειά και ξαναφορτώνοντας του τη Γη, που ο ταλαίπωρος Άτλαντας προσπάθησε ανεπιτυχώς να του «πασάρει».

3. Τα μήλα της Αταλάντης.
Ο μύθος της Αταλάντης τονίζει μάλλον την ερωτική πλευρά των μήλων, και φαίνεται με συμβολικό τρόπο στον μύθο της Αταλάντης.
Η Αταλάντη, παρθένα - κυνηγός, αρνούνταν κατηγορηματικά να παντρευτεί και έθεσε σαν όρο - δικαιολογία προς τον πατέρα της ότι θα παντρεύονταν εκείνον που θα την ξεπέρναγε στο τρέξιμο.
Σαν γυναίκα όμως, τελικά μπήκε στον πειρασμό να μαζέψει τα χρυσά μήλα της Αφροδίτης (ενδεχομένως τα ίδια των Εσπερίδων) που της τα πέταξε με δόλο ο μέλλων σύζυγός της Ιππομένης, προκειμένου να την προσπεράσει.

4. To μήλο της Έριδας.
Αυτή η ιστορία είναι λίγο πιο πολύπλοκη και ξεκινάει με την «αφηρημάδα» του οικοδεσπότη-Δία να καλέσει (για προφανείς λόγους) την Έριδα στο γαμήλιο πάρτι του Πηλέα, αλλά όπως συμβαίνει μερικές φορές, η ενέργεια που κάνεις για να αποφύγεις κάτι, είναι αυτή ακριβώς που το προκαλεί (κάτι σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία). Και οι σοφοί μας πρόγονοι, δεν εξαιρούσαν από την πανίσχυρη «μοίρα» ούτε τους ίδιους τους θεούς.
Η συνέχεια είναι γνωστή, και είχε σαν αποτέλεσμα η Έρις να στείλει σαν γαμήλιο δώρο ένα χρυσό μήλο, που άναψε φωτιές στις τρείς πιο σημαντικές θεές του Ολύμπου, αλλά ο Δίας ήταν αρκετά έμπειρος με τις γυναικοδουλιές ώστε να μην ανακατευτεί ο ίδιος, και να πασάρει το πρόβλημα στον Πάρι. Ο οποίος πρέπει να κατάλαβε ότι όποια και να ήταν η επιλογή του θα αντιμετώπιζε τη μήνι των άλλων δύο θεαινών, οπότε μάλλον προτίμησε με την επιλογή του να περάσει καλά, για όσο του έμενε να ζήσει ακόμα. Η συνέχεια, κυριολεκτικά, στην οθόνη.

5. Η Αφροδίτη της Μήλου.
Αν και η Μήλος δεν πήρε το όνομά της από το μήλο, εξαιτίας του ομόηχου την περιλάβαμε στη λίστα.
Και φυσικά το πιο γνωστό «προϊόν» της Μήλου είναι η Αφροδίτη της Μήλου που βρέθηκε στο νησί το 1820, και ένα χρόνο αργότερα μετά από διάφορες διεργασίες (βλ. χρηματισμούς) κατέληξε στο Λούβρο, το οποίο φιλοτιμήθηκε απλά να στείλει αργότερα ένα αντίγραφο του αγάλματος στο μουσείο του νησιού.
Η Αφροδίτη της Μήλου θεωρείται ένα καταπληκτικό έργο της ελληνιστικής τέχνης, συνδυάζοντας αρμονικά τη γυναικεία ομορφιά και τη θηλυκότητα. Χρονολογείται γύρω στον 1ο αιώνα π.Χ. ενώ παραμένει άγνωστος ο δημιουργός της.

6. Το μήλο που δεν πήρε η Κασσιανή.
Το χρυσό (για την περίσταση) μήλο το προσέφερε ο αυτοκράτορας Θεόφιλος στην τελετή επιλογής νύφης, που είχε οργανώσει η μητέρα του γύρω στο 830.
Η πρόθεσή του ήταν να το προσφέρει στην Κασσία, μετέπειτα Κασσιανή, εντυπωσιασμένος από την ομορφιά της, αλλά η ετοιμόλογη απάντησή της σ’ ένα φιλοσοφικό «τεστ» που της έκανε επιτόπου τον τρόμαξε, και προτίμησε μια πιο συμβατική επιλογή.
Η Κασσιανή κατά τα έθιμα της εποχής μπήκε σε μοναστήρι, ενώ ένας από τους ύμνους που έγραψε (τροπάριο της Κασσιανής) ψέλνεται στην Ακολουθία της Μ. Τρίτης.

7. Το μήλο του Γουλιέλμου Τέλλου.
Η ιστορία του Γουλιέλμου Τέλλου, στον οποίο τέθηκε από ένα Αυστριακό άρχοντα το δίλημμα της ελευθερίας του έναντι της δοκιμασίας να κτυπήσει με τη βαλλίστρα του ένα μήλο επάνω στο κεφάλι του παιδιού του, είναι ένας πολύ γνωστός θρύλος στην Ελβετία, και όχι μόνο.
Στη συνέχεια της ιστορίας, ο Τέλλος τα καταφέρνει, σκοτώνει τον άρχοντα και ξεκινά μια επανάσταση.
Κατά πάσα πιθανότητα όμως πρόκειται για μύθο, καθώς τα ιστορικά στοιχεία απουσιάζουν, και παρόμοιες ιστορίες υπάρχουν και σε άλλους βορειοευρωπαίους λαούς.

8. Το μήλο του Νεύτωνα.
Μια ιστορία, που όπως λένε οι Ιταλοί: «se non e vero, e ben trovato» δηλαδή: (ακόμα και) αν δεν είναι αληθινή, είναι ωραίο εύρημα.
Το ενδιαφέρον μάλιστα είναι ότι η ιστορία ξεκίνησε από τον ίδιο τον Νεύτωνα, όταν συζητώντας με έναν φίλο του ανέφερε ότι το έναυσμα για να σκεφτεί τον νόμο της παγκόσμιας έλξης προήλθε από την πτώση ενός μήλου σ’ έναν κήπο, που τον έκανε να αναρωτηθεί γιατί τα μήλα πέφτουν πάντα κάθετα στο οριζόντιο επίπεδο.
Πάντως δεν ανέφερε τίποτα για χτύπημα στο κεφάλι, αυτό σίγουρα είναι μεταγενέστερο εύρημα.

9. Το «Μεγάλο Μήλο», η Νέα Υόρκη.
Η ονομασία «μεγάλο μήλο» για τη Νέα Υόρκη πρωτοεμφανίζεται το 1909 σ’ ένα βιβλίο του E.S. Martin, όπου γράφει, υπονοώντας τη Ν. Υόρκη ότι: «το Μεγάλο Μήλο επωφελείται από ένα δυσανάλογα μεγάλο μέρος των εθνικών δανείων (sap)».
Λίγο αργότερα η φράση αυτή χρησιμοποιήθηκε επανειλημμένα από τον δημοσιογράφο John Fitz Gerald για την περιγραφή των ιπποδρομιών της πόλης.
Για τον έναν ή τον άλλο λόγο πάντως, το «παρατσούκλι» άρεσε και καθιερώθηκε.

10. Το μήλο της Χιονάτης.
Η Χιονάτη και οι επτά νάνοι ήταν παλιό γερμανικό παραμύθι, που έγινε δημοφιλές στη χώρα αυτή από τους παραμυθάδες αδελφούς Gimm, αλλά παγκόσμια γνωστό το έκανε η κινηματογραφική καρτουνίστικη εκδοχή του από τον Ντίσνεϊ, το 1937.
Τα δηλητηριασμένα μήλα πάντως, φαίνεται να ήταν ένας μάλλον δημοφιλής τρόπος δολοφονίας ή αυτοκτονίας (βλέπε και την ιστορία για τον Turing, παρακάτω).

11. Το μήλο του Alain Turing.
Ο Άλαν Τιούρινγκ έγινε πρόσφατα γνωστός στο ευρύ κοινό από τη μεταφορά στην μεγάλη οθόνη της ζωής του, με έμφαση στην περίοδο που εργάστηκε για το σπάσιμο των κωδικών της γερμανικής κρυπτογραφικής μηχανής Enigma.
Ο Τιούρινγκ, ιδιοφυΐα στα μαθηματικά και δρομέας αποστάσεων, ήταν ταυτόχρονα και ο άτυπος ιδρυτής της επιστήμης της «Τεχνητής Νοημοσύνης», μάλιστα το κριτήριο που φέρει το όνομά του χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα για τον προσδιορισμό της «ευφυίας» μιας μηχανής.
Στην ιδιωτική του ζωή πάντως ήταν άτυχος, κυρίως επειδή έζησε σε μια εποχή που η ομοφυλοφιλία του θεωρείτο έγκλημα.
Ο Τιούρινγκ βρέθηκε νεκρός στο κρεβάτι του δηλητηριασμένος με κυάνιο, με ένα μισοφαγωμένο μήλο δίπλα του. Παρότι το μήλο δεν ελέγχθηκε ποτέ για το αν ήταν δηλητηριασμένο ή όχι, η γνωστή αγάπη του Τιούρινγκ για την ταινία του Ντίσνεϊ «Χιονάτη» δημιούργησε αυτή την εκδοχή, αν και το πιθανότερο είναι ότι δηλητηριάστηκε κατά λάθος από ατμούς κυανίου από μια συσκευή επιμετάλλωσης με χρυσό, που χρησιμοποιούσε στο δωμάτιό του.

12. Το μισό «πράσινο μήλο» των Beatles.
Η Apple Records είναι μια δισκογραφική εταιρεία που ίδρυσαν οι Beatles το 1968 και περνώντας από διάφορες περιόδους όπου η εικόνα του μήλου στους δίσκους άλλαζε σχήμα, χρώμα κλπ και η εταιρεία ιδιοκτησιακό καθεστώς και συνεργασίες, υπάρχει ουσιαστικά μέχρι και σήμερα.
Η εταιρεία χρησιμοποίησε τη φωτογραφία του μισού μήλου σε διάφορες παραλλαγές ακόμα και χιουμοριστικά, και είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ στις αγγλικές εκδόσεις το μήλο είναι γενικά πράσινο, στην αμερικάνικη έκδοση του "Let it be" ήταν κόκκινο, για να υποδηλώσει την αλλαγή στην εταιρεία που το προωθούσε.

13. Ο Μίλων Φιρίκης.
Ή μυστικός πράκτωρ 008, το πνευματικό παιδί του αείμνηστου Ν. Τσιφόρου που κυκλοφόρησε σε συνέχειες στον «Ταχυδρόμο» το 1965 και 1966.
Μπορεί να μην έχει άμεση σχέση με «μήλο», αλλά το όλο όνομα παραπέμπει ηχητικά στο «μήλο φιρίκι». Ο Μίλων Φιρίκης μπορεί να μην έγινε διάσημος σαν τον «συνάδελφό» του Τζέιμς Μποντ, αλλά ήταν ένας ιδεολόγος Έλληνας κατάσκοπος, εξίσου κοσμοπολίτης, τυχερός και ικανός με τον Βρετανό ομόλογό του.
Η μόνη ατυχία του ήταν ότι δεν συνάντησε πρώτος την οικογένεια Broccoli, ή ότι οδηγούσε μια "ταπεινή" Jaguar.

14. Το μήλο της Apple.
Το «δαγκωμένο» μήλο της Apple είναι ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα εταιρικά σύμβολα παγκοσμίως.
Υπάρχει η άποψη ότι ο Steve Jobs επέλεξε αυτό το σύμβολο σαν αναφορά στον θάνατο του Τιούρινγκ (βλέπε παραπάνω), ή ότι ήθελε να δώσει ένα μήνυμα «απαγορευμένου» (άρα πολύτιμου) καρπού-προϊόντος.
Μάλλον όμως τίποτα από αυτά δεν ισχύει, και το όνομα είχε σαν αφετηρία μια πολύ πεζή ιδέα, που απ’ ότι είχε πει ο ίδιος ο Jobs σχετίζονταν με την δίαιτα που έκανε εκείνη την εποχή!
Πάντως πρέπει να ισχύει ότι η δαγκωνιά είναι λογοπαίγνιο μεταξύ των λέξεων bite / byte.